İtidal

[gardenya 11]

Şeytan daima mübalağanın yanındadır. Her ne işte olursa olsun, mübalağanın yanında.. Yani hakikati karartmanın yanında.. Çok defa tefritte, olamayınca ifrattadır..

Ah itidal!.. Sen ne büyük sırsın!

(Necip Fazıl)

[Muvazene 190]

İtidal yani orta yol, aşırılıklardan uzaklaşmak, kendini kontrol etmek ve Allah’ın çizdiği hudutlar içinde yürümek. Lafta kolay gibi görünse de aslında canbazın kıl kadar ince bir ipin üzerinde düşmeden yürümesine benzeyen, düşmemek için gösterdiği cehde eş zorlukta bir hayat tarzı. Evet itidal hayat tarzı olmak zorundadır. Hayatın her alanında hissiyat ve fikriyat cephesinden faaliyet sahasına kadar mücerret ve müşahhas her yerde.

 

İnsan, tek saniye olsun kendisini yalnız bırakmayan, her dem kendisini orta yoldan saptırmak isteyen, kendisi ile uğraşan bir düşmanla karşı karşıya. Onun ile olan mücadeleyi Peygamberimizin en büyük cihat olarak tanımlaması ve insanın orta yolda itidal çizgisinde yürümeye çalışırken nefsi ile giriştiği mücadele hasebiyle daha da bir ehemmiyet kazanan bu mevzu imtihanımızın önemli bir kısmını teşkil etmektedir. itidal sınırları içerisinde kalabilmek, bunun cehdini göstermek de bir sabır işi olmaktadır. Nefsin aşırılıklara yöneltme çabalarına sabredebilmek ve çizgiden ayrılmamak, ipten düşmemek..

 

Mesela en basitinden insanın midesinin felaketine uğraması, genellikle itidal sınırını tarumar etmesinden, ipten aşağı düşmesinden kaynaklanmaktadır.

 

Az ye, az uyu, az konuş (insanı itidal çizgisinde tutmak için) düsturuna muhatap kılınan insan, bu üç noktanın sınırını kolaylıkla aşabilmekte, itidali koruma yolunda zorluk çekmektedir. Tarihteki itidal sınırından çıkma örneklerinin en muazzamı da Roma imparatorluğunun içine düştüğü vahim tablo olsa gerektir. Yenilen yemekten zevk almak ve o zevki bir daha yaşamak için yenilenleri çıkarmak.. Zevk almak üzerine kurulan bir sistem nereye kadar çarkını çevirebilirdi ki? O sapıklıklar da diğerleri gibi tarihin tozlu sayfalarına gömülmeye mahkûm olmuş ve günümüz insanına ibretlik birer vesika olma hususiyetine bürünmüşlerdir.

 

Gerçekten de büyük bir sır olan itidal için, itidalı korumak için düstur edinilebilecek bir güzel söz vardır ki, insanı itidal yolunda yürütecek iç yapının kurulmasına yardımcıdır:

Kazandığında sevinme, şükret; kaybettiğinde de üzülme, sabret. Ne muazzam ölçü, bu ölçüyü yakalamak ne büyük sır! Bunun müşahhas sahadaki en güzel örneklerinden biri de burada anlatılan hadise olsa gerek..

[yazanel 5]

Şimdi yeni bir itidal modası var. İtidal diyince orta yol diyor. Ama ortayolu doğru yol partisi gibi anlıyorlar. Hem içkimi içerim, hem namazımı kılarım. Hem orucumu tutarım hem ... eti yerim, karnımı tıka basa doyururum. Hem rüşvet alırım hem zekat veririm. Heralde bunlar yakında hem cenneti hem cehennemi göreyim de derler.

[cihat 28]

İtidali, üzerinde cam kırıklarına basıyor gibi titreyerek yürünen bir yoldan, iki yanını feza kadar geniş, zeminini ipekten halılar gibi yumuşak bir hüviyete getirecek ölçüler manzumesi de, ne bir eksik ne bir fazla, İslamiyettir. Onun çerçevelediği hükümler hangi zaviyeden bakılırsa bakılsın, itidalin ta kendisidir. Nefs muhasebesiyle emekleyerek başlanan o yol, müminin teslimiyet inancındaki yetkinliğiyle giderek rahatlaşır, tabiileşir. Nefs terbiye edilip kırbaç altına alınınca o yolda yürümek, mümin için bir fener alayı şölenidir artık.

[eda 6]

Şimdi yeni bir itidal modası var. İtidal diyince orta yol diyor. Ama ortayolu doğru yol partisi gibi anlıyorlar. Hem içkimi içerim, hem namazımı kılarım. Hem orucumu tutarım hem ... eti yerim, karnımı tıka basa doyururum. Hem rüşvet alırım hem zekat veririm. Heralde bunlar yakında hem cenneti hem cehennemi göreyim de derler.

 

Katılıyorum kardeşim çol haklısın, diğer kardeşleriminde çok güzel paylaşımları var.Allah cümlemizden razı olsun.