Jump to content
Necip Fazıl Kısakürek [N-F-K.com Forum]
BDG

İmam-ı Rabbani'den//

Recommended Posts

Nefs

 

Nefs, (Emmâre)lik haliyle, daima mevki ve riyaset dâvasında ve benzerlerinden üstün olmak himmet ve gayretindedir. Her ân istediği şeyse, bütün mahlûkların kendisine muhtaç olması ve emirleriyle yasaklarına başkesmesidir. O, kendisinin hiç kimseye muhtaç ve müftekir olmasını kabul etmez. Bu, ulûhiyet dâvasından başka bir şey değildir ve Allah'la şeriklik iddiasıdır. Hattâ (emmârelik) vasfındaki nefs - ki bütün saadetlerden uzaktır - Allah'la şirketi bile kabul etmez. Onun da hâkimi olmak; var ve yok ne varsa, kendisinin mahkûmu görmek ister. Bundan dolayıdır ki, Allah düşmanı nefse, en harîs olduğu mevki ve riyaset yolunda imdad ederek kuvvet vermek, mahv ve izmihlalin en büyüğüdür.

 

Allah'ın lanet ve buğz hedefi olan dünya, nefsi beslemekte ve alabildiğine hırs yolunda koşturmakta birebirdir.

 

Fakr, Peygamberler Peygamberinin fahridir. İyice anlaşılması gereken bu fakr ise, nefsin nâmurad olması, dileklerinden hiçbirine erememesinden başka bir şey değildir.

 

Peygamberler Peygamberinin fakri, nefsin acze ulaştırılmasıdır. Zaten nebilerin gönderilmesinde ve insanların Şeriate mükellef tutulmasındaki hikmet, nefsin taciz ve tahribidir. Şeriatler, nefs heva ve hevesinin defi içindir. İnsan, Şeriate bağlandığı nisbette nefsaniyetten uzaklaşır ve şeriate olan alâkasının kemâli kadar nefsi zevale uğratır.

 

Şunu da bilmek lâzım gelir ki, Şeriate uygun olmayan ve sözde nefsin kırılmasını gaye edinen bazı mücahede ve riyazetler, nefsi kırmak yerine kuvvetlendirir. Şeriat, o ince sırlar manzumesidir ki, hiçbir şey ona mutabık olmadıkça aslî gayesini bulamaz. Nitekim bir takım Hintliler riyazet ve mücahedede hiç kusur etmezler; fakat nefslerinin kuvvetlenmesinden başka da hiçbir şey elde edemezler.

 

Herşeyden, her şeyden evvel bu müthiş illetin şifaya kavuşturulması fikri, nefs ebedî teslimiyete varıncaya kadar zaruridir. Tevhit kelimesi, nefsin temizlenmesi ve Hakka baş kesmesi için gelmiştir. Bütün büyükler nefsi kırmak mevzuunda hep bu kelimeden faydalandılar. Nefsin her serkeşliğinde Tevhit kelimesine sarılarak imanı tazelemek lâzımdır. Bu hususta Peygamberler Peygamberinin açık bir emirleri de vardır:

 

"- İmanınızı, Allah'tan başka Allah yoktur diyerek yenileyiniz!"

 

Tevhit kelimesinin boyuna tekrarı, nefsi bağ üstüne bağla bağlar.

 

Yine Hadîste buyurulmuştur ki:

 

"- Arzı ve semaları bir kefeye, Tevhit kelimesini de bir kefeye koysalar, o kelimenin bulunduğu kefe ağır gelir."

 

Yol, ona bağlı olan yoldur.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Devlet Reisi

 

Devlet reisinin halka nisbeti, kalbin bedene nisbeti gibidir. Eğer kalb salâhta olursa, vücut da salâhta olur. Eğer kalb fesatta olursa, vücut da fesatta... Devlet reisinin iyiliği âlemin iyiliği, kötülüğü de âlemin kötülüğüdür.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Dilemek

 

 

 

Allah bize, kendisini dilemek yolunda terakki ihsan etsin... Ve dilediğimizin yerine gelmesine engel olacak her ne varsa ondan sakınmak nasib etsin...

 

Şunu bilelim ki, dilemek, istemek, dilenen ve istenen şeyin meydana geleceğine ait bir müjdedir ve murada ermenin bir başlangıcıdır. Bir aziz şöyle buyuruyor:

 

- İsteğin yoksa isteğin olmasını iste!

 

Gerçekten, istek büyük bir devlettir, bir nimettir. Bu harareti, bürudetten (soğuktan) sakınmak için elimizden ne gelirse yapalım!!

 

Bu, böylece, kâmil bir mürşide varıncaya kadar devam edecektir. Kâmil mürşide rastgelinince de yapılacak iş, gasledicinin elindeki ölü gibi kendini ona bırakmaktır.

 

İlk fani oluş, mürşitte, şeyhte fani oluştur. Bu fani oluş, fani oluşun tek gayesi olan Allah'ta fani oluşun vesilesidir.

 

Böyle bir mürşidin huzuru, insan için ne mikyasta devletse, kendisini şeyh sanan, satan ve şeyhlik postuna kurulan bir nakışa bağlanmak da o nisbette büyük bir hüsrandır.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Velilerin önderi, ikinci bin yılın müceddidi...Üstad'ın tabiriyle nasıl ki madde boyutunda tüm yollar Roma'ya çıkarsa, mana boyutunda da bütün 'ruh' yolları İmam-ı Rabbani (kuddise sirruh) Hazretlerine çıkar.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Kalp

 

Evet, bütün eser ve kazanç, kalb vasıtasiyledir; ve mücerret surî amellerden ve resmî ibadetlerden bir şey beklenemez.

 

Allah, bize, kendisinden gayri her şeyden kaçmak ve yalnız kendi kuds canibine yönelmek nimetini ihsan buyursun; bütün beşeriyetin Efendisi yüzü suyu hürmetine... Evet, bütün kâr kalb yoluyladır; ve o, Allah'tan gayrisiyle meşgul ve başka şeylere giriftar oldukça haraptır. Sadece dışa bağlı ameller ve ibadetler hiçbir kapıyı açmaz. Allah'ın (masiva - dış âlem)ine bağlanmaktan kalbe selâmet gelmeli... Ve bunun için, buna taallûk eden iyi amellere -ki Şeriat onların kadrosudur- bağlanmak zevk ve teşebbüsü doğmalıdır ki, maksat yerine gelsin... Amel-siz selâmet dâvası da, bâtıl kalbden gelir.

 

Allah bizi kötü zan ve itikatlardan korusun...

Share this post


Link to post
Share on other sites

Tevhid

Bir zümre, sırf manevî sarhoşluk ve muvazenesizlik haliyle, Zatî ihataya, yani Allah'ın her şeyi zâtı ile kuşattığına inanmıştır. Onlar Allah'ı, bizzat, âlemin muhiti (kuşatıcısı) bilirler.

 

Bu anlayış, zahir ehli büyüklerinin anlayışına aykırıdır. Zira onlar, Allah'ın, zatiyle değil, ilmiyle âlemi muhit olduğu itikadındadırlar. Bu anlayış, hakikate öbüründen daha yakındır. Allah, hiçbir hükümle mahkûm, hiçbir kayıtla mukayyed, hiçbir ilimle malûm değildir. Onu, malûmların kavrayış hududuna sokarken, her hüküm, ne ve nasıl olursa olsun, yanlıştır. Orası, insan aklı için tükenişten sonraki ufuk ve mutlak gaflet makamıdır; ve orada mutlak bilgisizlikten gayri hiçbir ilme yer yoktur.

 

Allah kendi mâsivasında (dış âlemde) mevcut her şeyden müstağni, münezzeh ve mücerrettir. Velilik dairesinin merkezi Şah-ı Nakşıbend Hazretleri, göze, kulağa, hisse ve bütün idrak vasıtalarına hitap eden her şeyin O'ndan olduğunu, fakat o olmadığını beyan buyurmuşlardır. Her şey O'ndan, fakat hiçbir şey O değil... Tevhid sırrının en ince noktası işte bu hikmettir.

 

Hak ehlince öteden beri malûm bulunduğu gibi, ihata ve yakınlık ancak ilmîdir, zatî değildir; ve Allah hiçbir şeyle "ittihad" halinde olamaz. Vücudu vacip olanın, vücudu mümkün olanla ittihadı muhaldir. Bir insan ki, hem kendisini görür, hem de "Hak benim!" der; onunki sadece ve bütün şiddet ve dehşetiyle küfürdür.

 

Âlemin kendi yaradıcısiyle hiçbir nispeti yoktur. Âlemler, sadece Allah'ın mahlûkları ve O'nun isim ve sıfatlarının tecelli aynalarıdır. " Vahdet-i Vücut" ehlinin vehmettiği gibi, "zahir" ile "mazhar", gölge ile vücut birbirinin aynı değildir; ve en büyük görüş galatı onları birbirine karıştırmaktır. Tevhit iki kısımdır: Şühudî ve vücudî... Şühudî tevhit, şahit olunan her şeydeki delâletin "bir"den başka olmadığını görmektir. Vücudî tevhit ise, mevcudu "bir" bilmek, onun gayrını yok mülâhaza etmek ve yokluğu bile ona bağlamaktır. Böylece vücudî tevhit "ilmelyakîn -ilimle bilinir", şühudî tevhit ise "aynelyakîn - aynen bilinir" kısımdan oluyor. Şühudî tevhit, bizim yolumuzun icaplarındandır. Fena makamı ancak bu tevhit ile gerçekleşebilir ve hakikate "aynelyakîn" ulaşmak, onsuz müyesser olmaz. Zira, "bir" olanı görmek, "bir"in istilâsı zamanında ondan gayrını görmemeyi gerektirir. Fakat vücudî tevhit böyle değildir; zarurî olamaz. Hakikati ilmel yakîn vasıtasiyle görmek, ondan gayrının nefyedilmesini emretmez. Bildiğimiz gibi, "bir" olanın galebe ve istilâsı zamanında "mâsivâ - dış âlem"e ait her türlü ilim, nefyedil-mekle mükellef olur. Meselâ güneşin vücuduna yakîn elde eden bir insan için, güneşi bilmekle başka yıldızları bilmemesi icap etmez. Fakat güneşi aynen gördüğü zaman, ne başka yıldızları görebilir, ne de görmeyi arzular. Ama bilir ki, yıldızlar yok değildir, vardır; sadece örtülü ve güneşin nuruna mağlûp vaziyettedir.

 

Mâsivâ'yı red ve nefyetmekten ibaret olan vücudî tevhit, akla ve şeriate muhaliftir. Fakat "bir" görmekten ibaret olan şühudî tevhit ana ölçüye tamamiyle uyar. Deminki misale eş olarak, güneş doğarken yıldızları nefyetmek ve yok bilmenin hakikate muhalif olması, fakat görmemenin muvafık olması gibi... O anda nazarı güneşin nuruna nüfuz edecek kadar kuvvetli bir göz olsa, yıldızı güneşten ayrılmış görmez ki, bu da "Hakkelyakîn - Hakikatin içinde erimek" mertebesine çıkmak olur.

 

Sofî hikâyeleri içinde, şeriatin zahirine muhalif görünen bazı şeyler vardır. Onların sözlerini zahiriyle ele alıp şuurla benimsiyenler küfre düşmüş olabilirler.

 

Bütün makamlardan geçip "hakkelyakîn" derecesine ulaşanlar, böyle ve buna benzer kelimelerden kaçınırlar ve dinin en büyük sırrı olan itidal haddini tecavüz etmezler.

 

Zamanımızda bazı sofî müsveddeleri, iç yüzünü anlamadan bu hallere heves göstermişler, vücudî tevhidi bayraklaştırıp ondan başka kemâl tanımaz olmuşlardır. Böylece de hem "aynelyakîn", hem de en ileri derecede olan "hakkelyakîn"den mahrum kalmışlardır. Ve en fecii, sırrını anlamadıkları bazı sözleri, kendi hayallerindeki mânalarla karıştırıp nefsaniyetlerini beslemekte mahzur görmemişlerdir.

 

Bu, incelerin incesi meselenin ele alınmasındaki sebep şudur ki, zamanımızın insanları kimisi sadece taklit, kimisi bir parça ilim, kimisi biraz zevke bulanmış bilgi, kimisi de doğrudan doğruya küfre kaçan bir meşreple vücudî tevhit eteğine el atmakta müttefiktirler. Her şeyi Haktan ve belki Hakkın ta kendisi bilirler ve gerdanlarını şeriatin boyunduruğundan çıkarırlar. Bunların arasında Mansur ve Bayezit (Bestamî) gibi zatların sözleri malûmdur. Bu gibi hallerde lâzım olan, hemen şühudî tevhide atlayıp muhalefeti üstünden atmaktır. Bu gibi zatların gözünden, düştükleri manevî sarhoşluk dolayısiyle, "mâsivâ - dış âlem" silinir, fakat dâvayı uyanıklık ve şuur haliyle ele alanlar, küfre düşmekten kurtulamazlar. Böylelerinin bağlıları, Allah'a "mutlak meçhul" derler ve onu hiçbir hükümle mahkûm bilmezler; buna rağmen Zatî ihata, yakınlık ve maiyet ispatına kalkarlar. Bu, büyük bir yanlıştır ve Allah'ın zatını teşhis yolunda yersiz bir cesarettir. Doğru olan, Sünnet ve Cemaat Ehli âlimlerinin buyurdukları ilmî ihata ve yakınlıktır. Yani Allah ki, bütün âlemlerden münezzeh ve mücerrettir, âlemleri zatiyle değil, ilmiyle ihata etmiş ve ona yaklaşmıştır. Bazı mânevi hallerin istilâsı ve nihaî murakabe melekesinin kaybolduğu anlarda ağıza alınan "Vahdet-i vücut" dâvası bu fakire pek giran gelmekteydi. Bana en büyük ıstırabı veren bu türlü tevhit ifadesinin verâsındaki son hakikati ve bu son hakikatin ulviyetini henüz kavrayabilmiş değildim. Allah'a bütün kalbimle yönelerek yalvardım ki, bendeki bu ilmî ve şer'î kanaat zail olmasın; ve ben en ileri keşif noktasından bu kanaati gerçekleştirebileyim.

 

Nihayet duam kabul olundu, önümde hiçbir hicap kalmadı, hakikat bana olduğu gibi tecelli etti.

 

Gördüm ki, âlem, sıfatların aynalarından ibarettir ve ilâhî isimlerin zuhur mahallidir. Yoksa "Vahdet-i vücut" ehlinin vehmettiği gibi, "zahir" ile "mazhar" ve "gölge" ile "vücut" birbirinin aynı değildir. Bu nokta öyle derin ve girift bir incelik merkezidir ki, orada çoklarının ayağı kaymış ve çoklarının kalbindeki hissî selâmet bozulmuştur. Bu inceliği bir misal çerçevesi içinde belirtelim: Mücerret bir ilim ve o ilme sahip bir âlim tasarlıyalım! İşte bu ilim ve âlimin kemâllerini zuhur arsasına çıkarmak için icat edilen harfler ve sesler, o mücerret hakikatin aynı olmadığı gibi, aynadaki akisle zat, birbirinin aynı değildir.

 

Benim için bir derviş, bir şeyhin huzurunda şöyle demiş:

 

- O, "Vahdet-i vücud"u inkâr eder!

 

Bana bunu nakleden zat da, bu bahisteki görüşümü anlamak istiyor. Madem ki sual var, cevabına katlanmak lâzım...

 

Biz, tevhit ehli meşrebi üzerindeyiz. Pederim de zahirde bu meşrep üzerindeydi ve her türlü tarikat ve bâtın kemâllerine ulaşmıştı. Benim yolum da aynı oldu. Ben de aynı meşrepten, ilim ve bâtın vasıtasiyle hissemi aldım.

 

Allah, beni, sadece fazl ve keremiyle, bir mürşidin eteğine yapıştırdı. Bu mürşitten yolun edeplerini öğrendim. Onun sayesinde en dakik sırları çözebildim. Vücudî tevhit, bana, en mahrem tecellileriyle göründü. Yalnız bir tanesi müstesna... Bu, Muhiddin-i Arabî Hazretlerinin mizaç ve anlayışına bağlı bir incelik ve tecelli beyanıdır.

 

"Füsus" sahibi (Muhiddin-i Arabî) Zatî tecelliden bahsetmişler ve onun daha ilerisinde herhangi bir yükselme olmadığını, ötesinin sırf adem (yokluk) olduğunu söylemişlerdir. Şeyh hazretleri, o tecelliye (Zatî tecelli) ve ona bağlı ilme mazhar olanların, velîlikte nihaî dereceye yükselmiş bulundukları kanaatindedir. Nihayet bu tecelli beyanının da iç yüzü bize malûm oldu. O zaman bize öyle bir sekir (manevî sarhoşluk) musallat oldu ki, Şeyh hazretlerinin halini anlamak kolaylaştı. Böylece, en ileri derecede bir manevî sarhoşluk ânının, insanı sürükliyeceği galatlar, nazarımda tamamiyle belirmiş oldu.

 

"Vahdet-i vücut" ve Zatî tecelli dâvasının belirttiği nisbetlerle Allah arasında hiçbir münasebet olmadığı, bizce, yakînin yakîni halinde sabittir. Hak ehlince çoktanberi karar verilmiş olduğu gibi, ihata ve yakınlık, ancak ilmîdir; ve Allah hiçbir şeyle ittihat halinde değildir. Vücudu vacip olanın, vücudu mümkün olanla ittihadı muhaldir.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...

×
×
  • Create New...