Çeçenler Sınır Dışı Ediliyor

[mahlas 99]

Çeçenlerin Sınırdışı Kararına Karşı Ortak Eylem Çağrısı

Türkiye'de bir süredir Kazak, Özbek ve Çeçen mültecilere yönelik bir baskı ortamı oluştuğunu ifade eden kitle örgütleri ortak bir basın açıklaması yaparak Türkiye Hükümeti'ni mülteciler konusunda duyarlı olmaya çağırdı. Aralarında Özgür-Der, İHH, İMKANDER, Mazlumder ve Uluslararası Af Örgütü gibi insan hakları ve insani yardım derneklerinin b

ulunduğu kitle örgütleri 21 Mart 2012 Çarşamba günü 12.00'de Eresin Topkapı Oteli'nde basın toplantısı düzenledi.

 

Basın Açıklamasının Tam Metni:

İki gün önce yani 19 Mart akşamı ülkesinde zulüm görme endişesinden kaçıp ülkemize sığınan Samet Emirhanov devlet tarafından iade edilmiştir. Ülkesi Kazakistan’dan ülkemize sığınırken Samet burada emniyet içerisinde, Türkiye devletinin güvencesi altında yaşayacağını düşünüyordu. Samet Türkiye’de hukuka uygun olarak bulunmuyordu. Kaçak değildi. Burada bir suça karışmamıştı. Üstelik hukuki prosedürü işleterek hem İçişleri Bakanlığı hem de Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) nezdinde iltica başvurusunda bulunmuştu.

 

1989 doğumlu Samet Emirhanov, üç ay Kumkapı Yabancılar Şubesi’nde tutulduktan sonra Sakarya’ya yönlendirilmiş, Sakarya’da ikamet ederken tekrar emniyete alınmıştı. 7 aylık bir bebeği olan Samet, 19 Mart Pazartesi akşamı eşi ile vedalaşmasına izin dahi verilmeden Atatürk Havalimanı’ndan19.45 uçağı ile Kazakistan Almatı’ya gönderildi. Samet, BMMYK nezdinde mültecilik statüsü kazanması için gereken prosedür henüz tamamlanmamışken İçişleri Bakanlığı’nın tek taraflı iradesi ile adeta ölüme yollandı. Bu durum hukukun, demokratik bir hukuk devletinde asla görülemeyeceği şekilde açık ve ağır bir ihlalidir. Türkiye’nin de tarafı olduğu 51 Cenevre Sözleşmesi’nin 31. Maddesi; imzacı ülkelerin iltica başvurusu sahiplerine her türlü kolaylığı göstermesi kuralını düzenlemektedir. Danıştay ve İdare Mahkemeleri; iltica başvurusu sahibinin BMMYK tarafından üçüncü bir ülkeye yerleştirilmesine kadar devletin bu kişilere her türlü kolaylığı sağlaması gerektiği yönünde kararlar vermektedir. Bu kararların dayanağı az evvel belirttiğimiz sözleşme maddesidir.

 

Samet mülteci hukukunun en temel prensibi olan non-refoulement, yani geri gönderme yasağı prensibine aykırı olarak zulüm göreceği endişesiyle kaçıp geldiği Kazakistan’a iade edilmiştir. Adalet duygusu besleyen, hukuka inanan, vicdan sahibi insanlar, Samet’in işkence göreceği, öldürüleceği açık olan bir ülkeye neden geri gönderildiğinin hesabını elbette soracaktır.

 

Samet’in devlet tarafından uğratıldığı akıbetin benzeri maalesef Türkiye’ye sığınmış olan Çeçenleri de beklemektedir. Çeçenler doksanlarda yaşanan savaş ile birlikte yaklaşık on beş senedir ülkemizde yaşamaktadırlar. Türkiye’nin mülteci statüsü tanıyabileceği ülkelerden gelen Çeçenlere hiçbir hukuki gerekçesi olmadan mültecilik statüsü tanınmamaktadır. Türkiye’de kalabilmeleri için ikamet izinleri çoğu zaman kendilerine verilmemektedir. Ülkemizde insan gibi yaşamalarına, geçimlerini sağlayabilmeleri için çalışmalarına, evlatlarının eğitim imkanlarından yararlanmalarına izin verilmemektedir.

 

Bu insanlardan bir kısmı zaman zaman Rusya’ya iade edilmek üzere aylarca yabancılar polis merkezlerinde gözaltında tutulmuştur. Bu gözaltıların hukuki mevzuatımızda hiçbir dayanağı bulunmamaktadır. Hiçbir gözaltı aylarca süremez ve hiçbir insan aylarca geri gönderilme korkusuyla yaşamaya mahkum bırakılamaz. Bu insanlar ülkelerinde uğrayacakları acı akıbetlerden korktukları için insan onuruna yakışır bir hayat süremedikleri ülkemizde kalmayı sürdürmekte ve buradan gitmek istememektedirler. Lakin şimdi bu insanların ülkemizi terk etmeleri isteniyor.

 

Yabancılar polis merkezlerine çağırılan çeçen mültecilere hiçbir resmiyeti olmayan ve hiçbir hukuki dayanağı bulunmayan bir uygulama ile ülkeyi terk etmeleri söyleniyor. Ve hatta kendilerine süre veriliyor. Kısaca devlet savunmasız, aciz, zayıf ve endişe içerisindeki misafirlerini tehdit ediyor. Bu kimseler. Sığınma başvurusu yapmış kişilerdir. Hatta ve hatta bu kişilerden birisi kendisine mahkeme kararıyla mültecilik statüsü verilmiş bir kişidir. Mültecilik statüsü vermiş bir devletin yarın bu kişiyi iade edeceğini söylemesi durumunda halkın artık bu ülkede devlete karşı güven besleyebileceğinden bahsedilebilir mi? Bu ülkede bir hukuk devletinden bahsedilmesi artık ne kadar mümkündür?

 

Samet’in, ülkesinde istenmeyen bir akıbete uğramaması için bugün burada olan sivil toplum kuruluşları bu konunun çok titiz bir şekilde takipçisi olacaktır. Samet’in, ülkesinde başına bir şey gelmesi durumunda bu hukuksuzluktan sorumlu hiçbir devlet yetkilisi bu suç ortaklığının yanına kar kalmayacağını bilmelidir. Samet’in uğradığı sonun bir benzerinin, ülkemizde bulunan sığınmacıların başına gelmemesi için burada bulunan sivil toplum kuruluşları hassasiyetle konunun üzerindedir. Aynı acımasızlığın bir kez daha gerçekleştirilmemesi için ellerinden geleni de yapacaklardır.

 

Hükümetin hukuka, imza koyduğu sözleşmelere, insan haklarına ve kendilerini yetkilendiren Türkiye halkının vicdanına ve misafirperverliğine saygı göstermesini bekliyoruz. Devleti vicdanlı olmaya davet ediyoruz.

 

İHH İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı - ÖZGÜRDER - İMKANDER - ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ - MAZLUMDER

http://www.ihh.org.tr/