Jump to content
Necip Fazıl Kısakürek [N-F-K.com Forum]
Sign in to follow this  
NFK-Fan

Nefs-i Aziz

Recommended Posts

NEFS-İ AZİZ

 

Son çeyrek asır, idare, iktidar, ticaret, iş adamlığı, tek kelimeyle muvaffakiyet sahasında, karşımıza son derece (standardize) bir tip çıkardı:

 

"Nefs-i Aziz" tipi...

 

Bu tip umumiyetle göbeklidir, aklınca şıktır. Karamanlı bakkallar gibi her haliyle kaba ve görgüsüz ve servet iddiasındadır. Aman, ne müteazzım ve ne küstahtır! Suratı kasvetli ve asık ve bakışı tahkir edicidir. Bütün ceberrûtuna rağmen ruhunda gayet sinsi ve mahrem bir korkaklık ukdesi yaşatır. Umumiyetle, tanımadıklarına, yani "Millet" dedikleri kitleye karşı fevkalâde emniyetsiz ve itimatsız bir tavrı vardır. Bir iyilik ederken bile bunu aziz nefsinin bir kefareti halinde lütfettiğini gizleyemez. Nazarında, kendisine yalvarıp, iş, himaye veya para isteyenlerle, hiçbir şey istemeksizin onu boğacak veya suratına tükürecek gibi bakıp geçenler arasında bir yakınlık veya uzaklık farkı yoktur. Dalkavuğu tarafından da, düşmanı tarafından da nefret edildiğini, sadece nefret edildiğini bilir. Zira kendisi, nefret etmeye, sadece nefret etmeye mecburdur. Göz bebeklerinde, en küçük vecd, en miskin aşk, en basit iman, en kırıntı samimiyet, en biçare merhamet ve şefkatten eser aramayınız!

 

Sinirli ve tahammülsüzdür. Uzun uzadıya lâf ve dert dinlemeyi sevmez. Nabzına göre şerbet veren dalkavuğun kısa ve (komprime)nüktelerinden başka hiçbir şeye, hele fikir ve tahlile asla tahammül edemez. Hiç kimse, onun kadar cahil, onun kadar irfan züğürdü olamaz. Yemeğini, yediği mahlûkun kaatili gibi yer; alâkalandığı ve belki pek kolay temin ettiği kadınlarda, kana ve haysiyete susamış bir sülük intibaından ve bir miktar paradan başka hiç bir izi mevcut değildir. (Kolosal) ahmaklığına rağmen (bezik) oynarken ve benimsediği işleri takip ederken gösterdiği deha ve hesaba şaşmamak elden gelmez.

 

Bu tipin her zerresinden, her mesamesinden, her tavrından, her işinden yalnız şu mâna tüter:

 

- Her şey "nefs-i aziz" içindir ve ben bir nefs-i aziz heykeliyim!

 

Son çeyrek asrın nafiz adamı budur, kaadîr adamı budur, reisi budur, müdürü budur, tüccarı budur, başmuharriri budur; budur oğlu budur ve bu mücerred tipin başlıca müşahhas karargâhları bazı Ankara otelleridir. Bu tip, sonradan gelme, Ankaralıdır. Kısacası, son çeyrek asrın en canlı eseri budur!

 

Gelin de şimdi, bu tipin ağzındaki "inkılâp" kelimesine dayanın!

 

İşte, inkılâp perdesinin fonundaki canhıraş karaltı!.. Budur: "Nefs-i aziz"...

 

(1952)

Share this post


Link to post
Share on other sites

Görmemiş dediğimiz, paralı hanzo ünvanını yakıştırdığımız, kof idareci sıfatını layık gördüğümüz iğrenç kibir heykeli bundan daha güzel nasıl fotoğraflanabilirdi ki?

 

Lıyakatsize selahiyet vermek ve bu yolla onu şımartmak bir cemiyeti topyekün katletmektir! Emanetin ehline tevdi edilmesi, idare mevzubahisse, her birine ayrı ayrı dikkat etmemiz, ihtimam göstermemiz gereken hikmetler arasında, belki de ilk sırayı almaya en layık olandır. Kimbilir, belki de en büyük zafımız burada... Mevkiyle sınıf atladığını düşünen ve bununla şişen, ancak kendini besleme derdinde olan samimiyetsiz nefs-i aziz tipinde ehliyet namına ne var?

 

"Ne günlere kaldık ey Gazi hünkar,

KATIR defterdar oldu, EŞEK mühürdar!"

 

Diye haykırarak ehliyetsizlikten yakınan Rıza Tevfik geleceği mi görüyordu? Sağımıza solumuza şöyle bir bakalım, son dönemde nisbeten azalır gibi olsa da, çevrede kof tiplerin, kukla adamların cirit attığını, kendilerini yüksek makamları alçak kabiliyetlerinin altında dipsiz bir kuyuya çevirmekle vazifelendirmiş bir güruhun kol gezdiğini, yüzükoyun yattıkları mezar çukurlarından dünyayı izleyerek ne büyük makamda olduğu zehabına kapılan ve bununla coşan, yandıkça büyüyen bir alev misali çap katlayan kibir putlarının istilası altında can çekişmekle meşgul olduğumuzu görmemek için, Köroğlu'nun babasının gözlerinde taşıdığı rahatsızlığı dimağda muhafaza etmek yegane şart değil midir?

 

Evet, bakalım çevremizdeki mevki ve mal sahiplerine; kaçı müsbet, kaçı liyakat sahibi, kaçı akıllı, kaçı ahlaksızlık bataklığına uğramamış?.. Kaçı kendi arzularını tatmin için makamından, varlığından faydalanma derdinde, kaçı neticede insanoğlu olmaktan daha ileride bulunmadığının farkında değil?

 

Rahmetli üstadın bitirişiyle bitirelim ki, kimlerin inkılap şarkıları söylediğini, kimlerin maymunlaştığını ve nesilleri okyanusun dibine çektiğini bir defa daha hatırlayalım:

 

İşte, inkılâp perdesinin fonundaki canhıraş karaltı!.. Budur: "Nefs-i aziz"...

Share this post


Link to post
Share on other sites

Beşer tarihi, nefs-i azizlerin etrafında dönüp dolaşan menfaat hesaplarının ve arayışlarının bıraktığı kirli izlerle doludur. Nefs-i aziz tipi, tacını takıp tahta oturduğunda devletin batışının, kurumların başına geçtiğinde içten çürüyüşün, maarifin başına geçtiğinde ruhî çöküşün, ailenin başına geçtiğinde de ferdî ve içtimaî pörsüyüşün müsebbibidir.

 

Üstadın, suretinin de tasvirini yaptığı bu tip, küp içindekini sızdırır misali, mücerrette sahip olduğu menfî ve grotesk mimariyi, müşahhas zeminde de tecelli ettirmenin memuriyetini üzerine almıştır. Çarpıcılığı çarpıklıkta bulan nefs-i aziz tipi – maddeyi yontan tek âmilin ruh olduğu gerçeğini de göz önünde bulundurarak- kendi çarpık ruhunu, iç alemini; dış alemde de görmek istemektedir ve kendi ruhuna eş çirkinlikte müşahhasların imalatını bu ruhtan aldığı ilhamla yapmaktadır.

Yani diyebiliriz ki, nefs-i aziz güruhunun kurabildiği ve kurabileceği yegâne teşkilat, mimsiz medeniyyettir.

 

Ruh-i aziz tipiyle dünya tarihine damgasını vuran ve hâlâ o damganın kalıntıları sayesinde ayakta kalabilen cemiyet, nefs-i aziz tipinin her yere şâmil inkılâp illetini kazıyıp atmadıkça, bu gönüllü pespayelik bataklığında çırpına çırpına hem bataklığı köpürtmeye devam edecek hem de her geçen gün, illeti, sağlıklı uzuvlarına da sirayet ettirecektir. Hâlbuki teşhis konulduysa ve hatta reçete de yazılmışsa; tedaviyi geciktirmek, hastanın ölmesini dört gözle bekleyenlerin dışında kimleri memnun edecektir ki?..

Share this post


Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
Sign in to follow this  

×
×
  • Create New...