Delil Sorma Hakkı

[serdengectik 58]

Bizde bir kesim vardır.Bir konudaki fetvayı söyledin mi delil sorarlar.Sanki delili değerlendirecek ilimleri varmış gibi.Bu tavır yanlış ve tehlikelidir.Avamın delil sorma hakkı yoktur.Hatta bırakın delil sorma hakkını alimlerin tartışma halkasında bulunup onların tartışmalarını dinleme hakkı bile yoktur.Şimdi bunun sebeplerini anlatıp inceleyeceğiz.

 

Delilden hüküm çıkartabilecek seviyede ilmi altyapıya sahip olmayan kişiler delil soramaz.Zira delil sormak "ben o delili inceleyip bu hükmün çıkarılıp çıkarılamayacağına karar vereceğim." demektir.Halbuki ilmi yeterliliğe sahip olmayan kişi bunu yapamaz.Bu durumda o soruyu soran kişi hakkında iki şey sözkonusudur.

 

Birincisi, yalancı olduğudur.Bu durumda yalan söylemek caiz olmadığından delil sorması caiz değildir diyebiliriz.

 

İkincisi, soruyu soran kişinin aslında bunu değil başka bir şeyi kasdetmiş olabileceğidir.Bu durumda kastetmiş olabileceği iki şey vardır.

 

Birincisi "fetvayı kendisine bildiren kişinin yalan söyleyip söylemediğini merak ettiği" olabilir.Eğer kasdettiği buysa iki yerde hataya düşmüş olur.

 

Birincisi kendisine güvenileceğini bilmediği birine fetva sormasıdır.Güvenilir olmayan kimseye fetva sorulmaz.İkinci hatası karşısındaki kişiyi yalancılıkla itham etmesidir.Müslümanı yalancılıkla itham etmek caiz olmadığı gibi, fetvayı bildirirken yalan söyleyen birisi pekala kaynak gösterirken de yalan söyleyebilir.Yani sorulan kişi eğer dürüstse sui zan sebebiyle yanlıştır.Eğer yalancıysa bu konuda da yalan söyleyebileceği için bir sonuca ulaşılamadığından yanlıştır.

 

İkinci ihtimal, bu konuda aklında şüpheleri olduğunu anlatmak istemesidir.Önceden sahip olduğu bilgiyle bu fetva arasında çelişki olması sebebiyle kafasının karıştığını ifade etmek istemiştir.O da bu şekilde ifade edilmez.İzlenmesi gereken yol şudur:Kendisine o fetvayı ulaştıran kişiye tek tek aklına takılan yerleri sorar.Eğer tatmin edici bir açıklama alamazsa ikisi birlikte bir alime gidip ona sorarlar.

 

Alimlerin tartışma halkasına katılıp onları dinlemelerine izin verilmemesinin sebebini ise şöyle açıklayalım.İlmi tartışmalarda tansiyon fazlaca yükselip alimler birbirlerine sert çıkışlar yapabilirler.Bu tartışmaları avamdan birisi dinlerse onun tartışmadan etkilenip alimlerden bir kısmını tutup onları eleştirenlere buğzetmesinden korkulur.Bu hal kişinin imanını tehlikeye sokar.Zira alime buğzetmek ilme buğzetmektir.İlme buğzetmek ALLAH'a buğzetmektir.Bu da küfürdür.

 

 

Bunun için islam alimlerinin eserlerinde küfrü gerektiren sözlerden bahsedilirken alimlere küfür veya hakaret etmenin de kişiyi küfre düşürdüğünden bahsedilir.

Bu yüzden ulemanın tartışma halkasına ancak ilim ehli oturur.Tartışma ne kadar sert geçerse geçsin o halkada kalır.Sonra halkadaki her alim tartışmanın sonucunda ulaştığı fikre göre fetva verir.İlmi meselelerde avamın fikrinin kıymeti yoktur.Onun için tartışmalar avamın huzuruna taşınıp da kimin haklı olduğuna onlar karar versin denilemez.

(serdengecti)

[Cihandar 85]

İyi güzel hoş yazmışsın da azıcık ipin ucunu kaçırmışsın güzel kardeşim. Delil sormak bir noktada küfre götürür diyorsun ama bunu böyle sıradan, düz bir volümle söylersen yaptığına hamlıktan başka bir şey denemez. Ben çok kereler karşımda ki kişiye delil sorarım. Delilden ziyade kaynak sorarım diyelim. Bilmek isterim adam neye göre konuşuyor, kaynağı ne, hangi menbaadan besleniyor diye. Bunu sorarken onu yalancı olmakla suçlamıyorum elbette. Müslüman kaynak göstermeden konuşmaz mesajını verirken aynı zaman da doğru olmaya, az konuşmaya, nefesini tüketmeme gibi hayırlı işlere de sevk ediyorum. Olaya bir de bu cepheden bak. Düşünsene her önüne gelen ahkam kesiyor sen kaynak sorunca da ''ulan adi herif sen bana nasıl kaynak sorarsın, ben kafir mi oluyorum senin gözünde'' deyü gözünün ortasına çakıyor yumruğu. Senin dediğin kağıt üstünde mümkünken, kanımca bu zaman da şu içinde yaşadığımız cemiyet şartların da namümkündür. Fakat bir mesele hakkında konuşan kişi meseleye vakıf ise, işin ilmini almış, terbiyesini görmüş ise zaten sen kalkıp o adama kaynak sorma ihtiyacı hissetmezsin bile. İşte böylelikle kendiliğinden çözülmüş olur.

 

Gelelim asıl meseleye. Evet sen burada genellemeler üzerinden özele gitmişsin ve diyorsun ki, bir insan delil sorar da arkasında duramazsa bazı durumlar da küfre kadar gidebilir. Kurduğun mantıkta hata olmayabilir ama maalesef bu projenin de uygulanamaz tarafları fazlasıyla mevcut. Öncelikle birine küfür isnad etmek büyük tehlikedir, kişiyi imanından edebilir. Velev ki kişinin küfrü ortada olsa dahi bu konuda islam alimlerinin ve başta alemlere rahmet efendimizin muhtelif görüşleri vardır. Ebu cehil örneği buna en güzel örnektir-Haşa yanlış anlaşılmasın ben bu durumu yorumlamıyorum, bir sohbet esnasında hadislere ve ayetlere dayandırılarak anlatılan bir meseleyi aktarıyorum-Ebu Cehil'in küfrü sabit iken efendimiz onla bile nezaket çerçevesinde konuşurmuş. Oysa seni düşünecek olursan hemen aforoz ediyorsun. Farkındayım senin yazdığınla şu paragraf pek bir alakadar değil ama meseleler arası köprüyü rahatça kurabilecek beyinlere güvenerek yazıyorum biline :) Son olarak sakın beni islam hususunda light takılanlardan adletmeyin sadece hassas noktalara temas edilirken hassas olunmasını istedim, hepsi bu.

 

Dinlediğiniz için teşekkür eder, esenlikler dilerim. Her nerede salavat getirip getirtiliyorsa :)

[Cihandar 85]

Bu arada azizin sana bir link veriyorum, sakın kızıp köpürmeyesin :) Buyrun

[serdengectik 58]

efendim cemiyetin şartları islami kaideleri değiştirmez.değişirse cemiyet değişir.

 

 

ayrıca benim küfür olduğunu söyleiğim şey delil sormak değil alimlere buğzetmektir.

 

yazımı tekrar okumanızı tavsiye ederim.

 

ayrıca delil sormakla kaynak sormak farklıdır.

bana fıkhi bir hüküm söyleyen kişiye bu hükmün delilini değil kaynağını sorarım.yani hangi alimin bu fetvayı verdiğini.delil sorsam bile söylemek zorunda değildir.

 

ayrıca kullandığın tabirlere dikkat et.afaroz etmek tabiri papalığa mahsus birşeydir.beni afaroz etmekle suçlarsan tekfir etmiş olursun.mümini tekfir etmenin hükmünü biliyorsundur muhtemelen.o sözünü geri al.

[Selmanbey 39]

efendim cemiyetin şartları islami kaideleri değiştirmez.değişirse cemiyet değişir.

 

 

ayrıca benim küfür olduğunu söyleiğim şey delil sormak değil alimlere buğzetmektir.

 

yazımı tekrar okumanızı tavsiye ederim.

 

ayrıca delil sormakla kaynak sormak farklıdır.

bana fıkhi bir hüküm söyleyen kişiye bu hükmün delilini değil kaynağını sorarım.yani hangi alimin bu fetvayı verdiğini.delil sorsam bile söylemek zorunda değildir.

 

ayrıca kullandığın tabirlere dikkat et.afaroz etmek tabiri papalığa mahsus birşeydir.beni afaroz etmekle suçlarsan tekfir etmiş olursun.mümini tekfir etmenin hükmünü biliyorsundur muhtemelen.o sözünü geri al.

 

Yahu namaz kılmayan bile en fazla fasık olurken sen kalkmış alime buğz etmek küfürdür diyorsun. Fesuphanallah ya!... Şimdi İmam Buhari'nin İmam-ı Azam için hiçte iyi şeyler söylemediğini üstelik ehl-i hadisin genelinde Ebu Hanifeye kardeşı bir tavır olduğu hepimizin malumuyken kimi tekfir edeceğiz?

 

Şimdi, İbn-i Teymiyye'nin küfre girmesi... İbn-i Teymiyye'yi tekfir edenler onun reddettiği bazı akidelerin tevatür oldğunu söylemesindendir. İbn-i Teymiyye'yi tekfir etmeyenler de o tevatür haberlerin tekrar incelenmesi gerektiğini hasılı bir alimin bir tevatür haberi inceleyip tevatür olmadığını söylemesinden tekfir edilemeyeceğini söyliyenlerdir. Anlaşılıyor ki tekvirin en ucunda bile birçok ilmi meseleler dururken ben kalkıp '' İbn-i Teymiyye Şeyhi Ekberi tekfir etti. Şeyhi ekber mümin olduğuna göre İbni Teymiyye kafirdir'' diyebilir miyim? Tekvir mekanizması böyle yürümez.

 

İmam el-Gazzali Tehâfütü'l-Felâsife de onca zındık fikrin 3ünü tekfir etmiş diğer 17sine bidat demiş. Tekfir ettiği meselelerde de şahsa kafir dememiş küfre düşmüştür demiş. Bu önemli bir fark çünkü küfre düşmekten sonra gelen uygulamalarla kafir olana yapılanlar bir değil.

 

Gönüldaşım bak ben seni iyi anlıyorum da bugunlerde böyle bir moda türedi. Herkes birbirini tekfir ediyor. Bu önceden sadece vahhabilerde vardı şimdi herkesin ağzında! Yahu biz Ehli kıble tekfir edilmez diyen bir imama tabiyiz neler oluyor?

 

Kaldı ki yukarıda bahsettiklerin tamamen bir mantık zinciridir. Zincirin ilk halkasını bir hadis ya müçtehid tavrı verip koparsam hepsi fıs olur. Hepsini geçtim; gönülşım senin benim başka alimle yahut alim zannettiklerimizin sözleriyle uğraşacak gücümüz yoktur. Sen sahih kitaplar vaktini harca gerisini Darul Hikme ve diğer sünnet alimlerine bırak.

 

Esselamun Aleyküm.

[serdengectik 58]

efendim ben kafamdan konuşmuyorum.belki ifade ederken hataya düşüyorumdur.lakin söylediğim şeyler ehlisünnet alimlerinin görüşü.

 

 

ahmed ziyaüddin gümüşhanevi hazretleri camişiul mutunda diyor ki

 

"

alime veya fazilet erbabına alimcik demek küfürdür.şerriat meselelerini hafife alan kafirdir.sebepsiz olarak alime buğzedenin küfründen korkulur."

 

ardından bizzat kendisinin yaptığı şerhte diyor ki,

"

alimlere buğzetmek küfürdür.çünkkü hiçbir sebebe dayanmadan aonlara buğzetmek, şeriat ilmine buğzetmektir ve küfürdür.Aliyyü-l KAriden naklolunmuştur."

 

 

hatta kitapta "bugün izzet ve hürmet parayadır ilme değildir demek bile küfürdür "diyor.

 

kendi kafamdan çıkarttığım şeyler değil.

 

üstelik sadece bu eserde değil başka eserlerde de okudum aynı şeyi.ama şu anda bunu tekrar bulabildim ondan sırf bunu naklediyorum

 

bu arada sizin yazdıklarınız da kendi mantığınızdan ibarettir.henüz bir alimin bu konudaki görüşünü nakletmediniz.

 

kaldı ki başka bir alimin bu konuda başka görüşte olması bunun yanlış olduğunu ispat etmez.çünkü alimler farklı görüşler sunabilirler bu doğaldır.

[Selmanbey 39]

Tamam kardeşim :)

Yalnız benden tavsiye, cedelin hesabı kitabı ve zihni cedelle veya cedel olunan meselelerle meşgul etmek, sana bişey kazandırmak bir tarafa çok şey kaybettirir. İhlas, takva, allahın zikri bunların başındadır. Namazda huşuun kalmaması da cabası...

Vesselam...