Bir Tabu Daha Yıkıldı :cso’ Da 41 Sene Önce Henüz Yapılmadan Düşünce Safhasında Bir Bakan’ In Başını Yiyen Türk Mûsıkîsi Konseri Yapıldı

[ferahnak 6]

12 Mart 1971 günü Ordu Komuta kademesi Genel Kurmay Başkanı Memduh Tağmaç’ın liderliğiyle Demirel Hükümeti’ ne bir muhtıra verir. Muhtıranın akabinde, Süleyman Demirel alışılagelmiş bir şekilde “ şapka” sını alıp gider, darbeciler onun yerine Başbakanlık görevine Nihat Erim’ i uygun görür. Nihat Erim kabinesini kurar ve büyük bir şevk ile “ demokrasi üzerine şal örterek “ sözüm ona ülkeyi yönetmeye ( ! ) başlar.

Ülkede özgürlükçü ve muhalif gruplara karşı büyük bir sürek avı başlatılır. Bu müzikte de kendini gösterir. Mesela Orhan Gencebay o günlerde bir Ruhi Su türküsü okuduğundan suç işlediği gerekçesiyle yargılanır.

Nihat Erim hükümeti kurarken o zamana kadar hiç düşünülmemiş olan bir “Kültür Bakanlığı” oluşturur ve Bakanlık görevine o sıralarda ABD’nin New-York’ taki üniversitelerinden birinde Türk Dili ve Edebiyatı okutan Tâlat Halman getirilir. Halman tam anlamıyla Batı Kültürü ile yetişmiş birisi ise de tarihi ve kültürel ve geleneksel değerlerimizi de hor görmeyen gerçek bir aydındır.

Halman ,Bakanlığa gelişinin hemen akabinde Galata Mevlevîhânesi’ nin sema gösterileri için yeniden açılması kararına attığı imzadan sonra, millî kültür’den rahatsız olan entelektüel ve batı müzikseverleri camiasının büyük tepkisi ile karşılaşır ve o kesimin hedefi haline gelir.

Bundan sonra 1971 yılının Aralık ayında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Salonu’nu “ ITRÎ GECESİ “ adı altında bir Klâsik Türk Musıkîsi konserine tahsis etmesiyle Türkiye’ de kıyamet kopar.

”…1970’lerde artık harareti kaybolmaya yüz tutan ‘alafranga-alaturka’ çekişmesini ‘tek sesli-çok sesli’ tartışmalarıyla canlandırmak isteyenler oldu. Aynı tutum burada da kendini gösteriyordu. Terim değişmişti sadece. Tek ölçüt çok seslilikti; klâsik musıkî, hafif musıkî, ticarî musıkî ayrı ayrı türler olduğu halde, çok seslilik kavramı içinde uzlaştırılıyordu. Böyle bir ittifak, tek sesliliği cepheden karşıya aldığı için iyi musıkî-kötü musıki ayrımını da konu dışı bırakıyordu…” 1

Batıcı camia Türk Milletinin toprakları üzerinde, onun ödediği vergilerle yapılmış bir salonu, onun musıkîsinden esirgemektedir. Kendileri gibi düşünenler de bir tarihte Sultanahmed Camii’ nin üstelik kubbesinin de delinerek resim galerisi olarak kullanmayı talep etme cüretini de gösterirken, bunlar da kendi mülkiyetlerinde olduğuğuna vehmettikleri devletin bir salonunda “öz musıkimizin pîri” ve onun eserlerinin icrasına da karşı çıkma hakları olduğuna inanmaktadırlar.Tabii ki gerekçeleri de Atatürk ilke ve inkılâplarına karşı çıkış ve irticanın hortlamasıdır. Nitekim başta kemancı Suna Kan ve eşi müzisyen Faruk Güvenç alelacele Kültür Bakanı’nın kapısını çalarlar ve CSO Salonunda Klâsik Türk Musıkîsi konseri verildiği takdirde bunun ileriki günlerde tehlikeli gelişmelere sebep olacağını söylerler. Yani tam anlamıyla “ aba altından sopa göstermek “ suretiyle bir “ ültimatom ” verirler.

Talât Halman bunların söylediklerini pek önemsemez ve herhalde onlara Makam odasının kapısını gösterir. Bunun üzerine Suna Kan Milliyet Gazetesi kanalıyla Kültür Bakanına hitaben şu mektubu yayımlar:

 

TALÂT HALMAN’ A AÇIK MEKTUP!

Sayın Halman, Kültür Bakanlığı’na geldiğinden beri hemen her sanat dalında çeşitli komisyonları toplamış, çeşitli adımlar atmıştır. Sayın Bakan, müzik dalında ise sadece “tek ses” in uzman ve temsicileriyle görüşmüş ve bu görüşmelerin elle tutulan ilk meyvesi ‘alaturka’ denen türün öğrenimini yapacak bir Devlet Konservatuarı’nın açılacağı müjdesi olmuştur. Bakan’ın herhalde ömrünün büyük bir kısmı yurt dışında geçtiği için, Türkiye’ nin gerçeklerinden haberli olmadığını, memleketinin pek çok konusuna yabancı bir turist gözüyle baktığını sanıyorum ve üzülüyorum. Turistler egzotik Türkiye’yi elbette modern Atatürk Türkiye’ sinden daha ilginç bulurlar.Fesli, çarşaflı insanları, şapkalı, mantolulara tercih ederler, mehter takımını bandodan çok severler. Başında kavukla divan müziğinden örnekler sunan birisi, beş dakika için onlara İdil Biret’ in piyanosundan, Suna Korat’ in Lucia’ sından daha ilginç gelebilir. Bir Mevlevî âyini yabancılara unutulmaz dakikalar yaşatabilir. Ama bizim 1923’ lerden beri Osmanlılık’ la ilgimiz kalmamıştır. Atatürk’ ün söylediği gibi ‘vücutlarımız şarkta ise, fikirlerimiz garba dönüktür.’ Cumhuriyet’ in bir kültür bakanı turist eğlendirmek için nasıl ’teaddidü zevcâda’, hareme fetva veremezse, Atatürk’ ün diğer devrimlerin de aykırı davranamaz.Türkiye’ yi yabancılara Osmanlı artığı çehresiyle tanıtamaz.Tek sesin eğitileceği bir Devlet Konservatuarı açmak, Devlet Konser Salonu’ nda sazlı sözlü bir ITRÎ gecesi, Galata Mevlevîhanesi ’nde haftada bir defa Mevlevî âyini düzenlemek, İngiliz Kraliçe’sinin huzurunda kavuklu kişilere alaturka konser verdirmek, hem Atatürk’ ün devrimlerini zedeler, hem de Kemalist Türkiye için kötü bir propagandadır. Genç bir Kültür Bakanı’ nın bu davranışının daha büyük yetkililerde henüz bir tepki uyandırmadığını görüyorum ve dehşete düşüyorum. Atatürk, zaviye ve tekkeleri kapatmıştır. Halman, Galata’ dakini açıp, içinde âyin yaptırma teşebbüsündedir. Atatürk devletin resmî müziği olarak çok sesli müziği kabul etmiş, konservatuvarlarda yalnız bu tekniğin öğretilmesine karar vermiştir. Muzıka-i Hümâyûn’un tek ses bölümünü dağıtmış, Devlet Senfoni Orkestrası’ nı kurmuştur. Halman, devlet salonlarında alaturka konser verdirmek, tek sesin öğretildiği bir konservatuvar açmak hevesindedir. Bu iki kişinin ikisini birden doğru saymak mantık kurallarına aykırı düşer.Atatürk doğruysa Halman’ın yanlış,Halman doğruysa Atatürk’ün yanlış olduğunu kabule mecburuz.Ben ilk teze inanıyorum ve diyorum ki,Sayın Halman eğer siz burada Atatürk devrimlerine ters düşecek yerde bir an önce geldiğiniz yere döner de eskisi gibi şiir yazmağa,edebiyatımızın değerli örneklerini her zamanki gibi ustalığınızla İngilizceye çevirmeye devam edersiniz,Türk kültürüne hizmetiniz gerçekten büyük olacaktır.Sahnesinde Beethoven’in, Brahms’in, Bartok’un, Erkin’in, Rey’in, Saygun’un eserlerini çaldığım Devlet Konser Salonu,emrettiğiniz gibi müzelik eserlerle 22 ve 23 Aralık tarihlerinde tek sesin temsilcileri işgal ederse,naçiz şahsıma tevdî edilmiş olan ‘Devlet Sanatçılığı’ünvanını size gönül ferahlığıyla iade edeceğimi bilmenizi isterim.Atatürk devletinin temelinde yatan prenipler zedelendiği gün,esasen benim gözümde böyle bir ünvanın değeri ve şerefi de kalmaz.

Suna Kan

Suna Hanım Bakan’ a bu protesto mektubunu yazmakla yetinmez ve 27 Kasım 1971’de kendisi, ondan önce 18 Kasım ‘da o dönemde CSO’ nda viyola sanatçısı ve müzik eleştirmeni olan eşi Faruk Güvenç devrin Başbakanı Nihat Erim’ e bu konuda ayrı ayrı yazdıkları “şikâyetname” mahiyetinde mektuplarla yakınırlar. Suna Kan mektubunda:

Sayın Erim,

Binbir meseleniz arasında belki teferruat gibi, küçük bir şey gibi görünen bir başka problemle vaktinizi aldığımiçin çok üzgünüm. Ama iş ne Itrî meselesidir, ne de ‘Devlet Konser Salonu’nda alaturka konser vermek meselesidir, kökünden Atatürk devrimleriyle sıkı sıkıya ilgilidir.Onun için ilişikteki yazımı okumanızı,tartmanızı ve bu konuya ağırlığınızı koymayı rica etmeye kendimde cesaret buldum.Saygıyla.

Suna Kan” 2

Hanımefendi’nin beyi de mektubunda:

“…Size bu mektubu Atatürk devrimlerinin ürünü olan yüzlerce Türk müzikcisinin adına, Kültür Bakanınızdan şikâyet etmek için yazıyorum.

1-İş başına gelir gelmez Topkapı Sarayı’nda alaturka konser tertiplemiştir.

2-Turist mevsiminde Galata Mevlevîhanesi’ni açıp, haftada iki ayin yaptırılacağını müjdelemiştir.

3-İngiliz Kraliçesi’nin karşısına Atatürk Türkiyesi’nde sanat temsilcisi olarak divan müziği örnekleriyle, başında kavuk, Münir Nureddin Selçuk’u çıkarmıştır.

4-Alaturkanın öğretileceği bir ‘Devlet Konservatuarı’açacağını beyan etmiştir. Böyle bir Bakan’ı bünyesinde barındıran hükümetin reform değil, olsa olsa ‘ deform’ yapabileceği ve Atatürk çizgisinden saptığı inancındayız ve sizin şahsınızda güvenilir bir melce(sığınılacak yer)arıyoruz. Önümüzdeki günlerde Kemalist müzikçilerin çeşitli tepkileri patlak vermeden size durumu arzetmeyi görev saydım…

Faruk Güvenç” 3

Mektupları dikkatle okunduğunda yukarıda adı geçen bu hanım ve beyefndinin müzik bilimi adına ortaya hiçbir argüman koymadıkları, sadece ve sadece “demagoji” yaptıkları görülecektir. Ayrıca, ”yavuz hırsız ev sahibini bastırır” ve “dağdan gelen bağdakini kovar” metodlarıyla, artık tarihin derinliklerinde kalmış olan ütopik bir müzik devrimi deneyiminin gerçekleştiği hayalindedirler. Geleneksel musıkimize bir azınlık müziği mesabesinde kalmışcasına saldırgan ve aşağılayıcı bir üslup içindedirler. Kullandıkları terimlerle kendi kendilerini yalanladıklarını da farkedemeyecek kadar şirazeyi iyiden iyiye kaçırdıkları da apaçık ortadadır. İtirazlarının tek dayanağı “Atatürkçülük-Kemalizm”dir. Bu ülke’nin adı Türkiye’ dir ama, onun tarihten gelen musıkîsini “alaturka”olarak aşağılarlar, yerine frenk müziği anlamına gelen “alafranga”yı alternatif olarak gösterirler.”Kemalist müzikçiler” tanımının hiçbir ilmi açılımı yoktur tamamen bir safsatadan ibarettir ve hazretler bunun bile farkında değillerdir.

Onlara göre, 17.yüzyılda yaşamış J.S.Bach ve onun kilise kökenli müziği çağdaştır da, Hammaizâde İsmail Dede ve Itrî çağdışıdır. Tabii ki bu onların dünyaya kapalı, daracık ufuklarının teşhisidir. Bu konuda aşağıdaki satırlar, bu karı-koca ve yandaşlarının nasıl bir dalâlet ve hatta hıyanet içinde olduklarını ne güzel ifadelendiriyor :

“…İnsan bazen bu belgeleri okuyunca, satırların arkasında hakikî anlamı hemen kavrayamıyor; bir okur-yazarın, bir ‘aydın’ ın, o ülkenin müziği konusunda eğitim veren bir okul açılmasına itirazı nasıl bir ruh hali, ne tür bir marazdır ?

Sahi, eğer irtica böyle bir şey değilse nedir ki?...

…Türk müziği’ne duyulan nefretin, sanki Atatürk’ ün fikriymiş gibi sunulmasındaki ısrardır…” 4

Suna Hanım şartlanmış ve statik kafasının fukara sözcük hanesi ile musıkimize “tek ses” diyerek, sözde aşağıladığını zannettiği musıkimiz için bir Batılı müzik adamı Bernard Mauguin,onun bu manifestosundan 3 yıl önce bakın neler söylemişti:

“Ben Türkiye’ye giderek Geleneksel Türk Müziği’ni, bilhassa Mevlevî Müziği’ni iki maksatla inceledim.

Bir yandan batılılara hiç bilmedikleri Türk müziğini tanıtmak, öte yandanTürk dostlarıma da çok sevdikleri millî sanatlarının zenginliğini göstermekti…

…Türk Müziği, bilhassa Mevlevî Müziği ruhî bir esasa sahiptir. Batı’nın müziği ise sadece estetik amaç güder ve şekilcidir. Türk müziği insana bir iç vizyon verir.Ve o vizyona derinliğine dalmak arzusu uyandırır.Bu sayede sembolizm ve analojiye dayanan bir formülleme ile kâinatı ifade etmek imkânını verir.’Eşyanın işitilmeyen’müziğini uyandırır.Bilhassa Mevlevî Müziği’nde duygular tabii bir ifade bulur.Türk Müziği de bazı şekillere riayet gösterirse de sun’i ve çelişen şekillerle dayatılmış değildir.Duyguların tabii ifadesi,makamların ve ritimlerin büyük bir incelik ve bolluk göstermesine dayanır.Geleneksel Türk Müziği Rast,Nevâ,Uşşak,Kürdî,Hicaz gibi çok çeşitli makamları yaratmıştır.Batı müziğinin sahip olmadığı bu makamlar bütün psikolojik nüansları ifade etmeğe elverişlidir.Batı’da madde aleminin üstünlüğü ruhî sahanın ikinci plâna düşmesine sebep olmuştur.

Nihayet geleneksel Türk müziği, zenginleştirici ve saflaştırıcı bir etki yapar.Ve batı müziğinin içinde bulunduğu çıkmazdan kurtulmasına yardım edebilir.Fakat bu görüş iki müzikten bir karma yapmak manasına gelmemelidir.Karşılıklı tedbirler derin bir asimilasyona dayanmalıdır.Bu alanda başlıca müşküller şunlardır:

Evvela batının kulağı ince hassasiyetini kaybetmiştir.Batı müziği gamları yeknesaklaştırmak suretiyle Doğu makamlarının inceliğine nüfuzu güçleştirir.Batı müziğinin bir müşkülü de eğlence müziğinin ciddî müziği ekarte etmesidir.Tekniğin tesiri altında bulunan batılı,derin müziği kolay benimseyemez.Çünkü onun daima yeniliklere ve neş’eye ihtiyacı vardır….” 5

Ya da,Atatürkçülüğünden asla şüphe edilemeyecek bir yazarımızın :

“…Alın Türk Musıkîsi’ ni! Yabancı bir kulak, makamdan hangi şarkıyı dinlerse,bir öncekinin aynı sanmazmı?Şarkı içindeki melodilerin ince ayrıntılarını farkedemez,o yüzden tek sesli musıkiyi küçümser;peki öylemidir?Âşinâ kulak,yabancının farkedemediği ne incelikler,ne ustalıklar bulur bestelerimizde;siz hiç EMİN AĞA’nın ACEMAŞÎRAN SAZ SEMÂİSİ’ni dinledinizmi?Hemen dinleyin,öyleyse…” 6 diye seslendiği kitlenin içinde,herhalde Suna Hanım’ın da yeri olmalıydı.Bu tavsiyeleri şayet o da dinleseydi,bu milletin öz müziğini kendince o kadar basite indirme cüretinde bulunamazdı.

Bu yabancı müzik adamının tesbitleri her türlü subjektiflikten uzak, tamamen objektif bir bakış açısına dayanıyordu ve her halde Suna Hanım’ın Türk musıkisi’ne karşı önyargılı kriterlerine verilmiş en güzel cevaplardan biriydi.

Suna Hanım ve onun paralelinde düşünen ve konuşan “allâme”ler her ne kadar Musıkimizi tahkir ve istiskal eden açıklamalar yaparken; Tanbur virtüözümüz Necdet Yaşar’ın Amerika’daki üniversitelerde kürsüsü vardır, orada Türk Musıkisi dersleri vermektedir. Bu derslerin birisine ünlü Orkestra Şefi Yehudi Menuhin gelir ve Yaşar’ a Osmanlı Musıkisi ile ilgili sorular yöneltir. Aldığı cevaplardan sonra ondan bazı beste örneklerini çalmasını ister. Dinledikçe hayreti ve sevgisi artar.Sonunda Necdet Yaşar’ı tebrik eder ve vardığı yargıyı şu sözleriyle anlatır:

” İşte bizim yıllardır geliştirmek istediğimiz müzik budur!...”

Bu anekdot aslında kendi ülkesinin müziğine düşman olanlara, onların yapmaya çalıştıkları müziğin otoritelerinden birisi olan Menuhin’in aşkettiği bir şamardan başka bir şey değildir.

Kazanç kapısı çok sesli müzik olan Suna Kan ve bu müziğin diğer mensupları sağlam argümanları bulunmadığından, uğraştıkları yabancı ve azınlık müziğini savunmak için “Atatürkçülük”ten başka sığınacakları yer yoktur. Onun için herhangi bir konuda,milletin benimsemediği ve elinin tersi ile ittiği her şeyde ısrarla direnirler.”Atatürk böyle istemişti”.Aksini iddia etmek nazarlarında Atatürk düşmanlığı ve devrim aleyhtarlığıdır.Atatürk’ün ömrünün son yıllarında dilde ve müzikte yapmak istediği devrimlerde yanlış yaptığını itiraf etmesi bile bu kişileri hiç ilgilendirmemektedir. Bu ülkenin asırlardır kökleşmiş geleneksel musıkîsini “tek ses” olarak nitelemekle, aşağıladıklarını sanırlar.

Onlar için, Itrîler, Dedeler, Sadullah Ağalar, Tanburî Cemiller, 1923’te fırlatıp bir kenara attığımız Osmanlı bakiyesinden başka kişiler değildir. Onun sanattaki ecdâdı Brahmslar, Bela Bartok’lardır ya… Aksini iddia eden oldumu hemen yaftası hazırdır Atatürk düşmanlığı, irtica, tek ses…

Bu, tavırı sergilediği için onun pek fazla kınamamak gerekir. Çünkü o sadece taraftarı olduğu ideolojisi ile değil, kan bağı sebebiyle de müzmin bir yasakçıdır. Kendi itirafı ile:

‘’Müzisyen olan babam bize alaturka dinlemeyi yasakladığı için, ben maalesef Dede Efendi’ yi tanımıyorum. Ulusal müzik için bir değer taşıyabilir belki, ama evrensel müzikte yeri olamaz.’’ 7

Öyle ya, bayan “kemancı” bir kere kara listeye almışsa, bilimsel argümanlara falan ihtiyaç duymadan, Dede’ yi, dolayısıyla onun yaptığı müziği tanıma şartı diye bir zorunluğunun bulunmadığını, bu yüzden de “evrensel”müzik diye uydurdukları bir kategoride de yer veremiyeceğine rahatlıkla hükmeder. Yani yeri geldiğinde Afrika “tamtam”larını bile evrensellik kategorisi içinde değerlendirmekte sakınca görmeyenler, bunu musıkimizden esirgediklerinde musıkimiz bitmiş olacaktır. Bu zavallı mantığı mesela mimâri’ye uyguladığınızda bilmem neredeki bir katedral evrensel mimarî kapsamında iken,Sultanahmet Camii’nin evrensel mimaride yeri olmayacaktır;buna karşı Afrika yerlilerinin bambu kamışlarından yapılan kulübeleri egzotik ve evrensel bir nitelik taşıyacaktır.

“…Şiirimiz, musikimiz, mimarimiz, hat ve tezhip sanatlarımız, çiniciliğimiz, ahşap ve demirle ilgili sanatlarımız vb. bütün dünyanın da takdirini kazanmıştır aslında. Meşhur ressam Picasso’ya “İşte sanatın ulaşmak istediği son nokta bu!” dedirten, hat sanatımızın harikuladeliği değil midir? Matematiğin en derin konuları bile Mimar Sinan’ımızın Selimiye’sindeki üç ayrı merdivenle çıkılan minaresinde aciz kalmıyor mu? Kitaplarımızdan fermanlarımıza, çinilerimizden mezar taşlarımıza kadar her sanatımız Batıya niçin kaçırılıyor? Turistler neden Süleymaniye’ye İshak Paşa Sarayına İsabey Camii’ne akın akın geliyorlar?..” 8

Aslında işin en acı tarafı, kendi değerlerini tanımayan insanlara, o değerleri bir başka medeniyetin insanlarının tanıtmasıdır. Hele hele bunu hatırlatan kişi o’nun yaptığı müziğin alâsını yapıyorsa,bu daha da düşündürücü olacaktır. işte, Karl Signell isimli yabancı bir etnomüzikolog,Suna Hanım’ın yok saydığı bir değer için söyledikleri:

“…Türk müziğinin bir dönem yasaklandığını biliyoruz. Osmanlı müziği, ideolojik sebeplerle kesintiye uğradı. Bu müziği asla Osmanlı kalıntısı olarak görmemek gerekir; ancak önyargısız ve açık kulaklarla dinlerseniz dünyasına girebilirsiniz. Klasik Türk musikisinin ruhu, dostlar meclisinde yapılan özel bir icra sırasında keşfedilir. Bu musikinin gerektirdiği ifade inceliği, makam ve perde nüansı böyle bir atmosferde serbestçe ortaya çıkar…” 9

Ne hikmetse, bu tür beyanları “ulusal” müzikçilerimiz bir türlü duyamazlar;duyamadıklarından da onların verebilecekleri muhtemel cevap “inci”lerinden de bizler mahrum kalırız.

Suna Kan artık gerekçesi kendinden menkul ayrıcalığıyla , Bakanlarına savaş açmayı adeta gelenek haline getirir .Yani kendi inanışıyla Türkiye’ de imtiyazlı bir sanatçıdır.Onun dediği dedik,çaldığı düdüktür.O bir şey yapmayı kafaya koyduysa, devletin bakanı bile proğramını değiştiremez.Vakta ki herhangi bir Kültür Bakanı buna cüret eder,hemen Suna Hanım gereğini yapacaktır.Meselâ :

”…1977’ de Adalet Parti’li Kültür Bakanı Rıfkı Danışman ve Müsteşarı Emin Bilgiç, Gürer Aykal yönetiminde, Suna Kan’ın Solistliğindeki Ankara Oda Orkestrası’nın KTFD ve Romanya’ da vereceği konserleri engellemesi üzerine ‘sanatçı kişiğinin zedelendiği’gerekçesiyle mahkemeye gitmekten çekinmiyordu.

1998’de henüz kaynayan kırık kolunun düşerek yeniden kırılmasına yol açan,ışıklandırılmamış park yerinde gerili zincir nedeniyle Ulaştırma Bakanlığı’nı dava edecekti…” 10

Kemancı bayanın bütün bu davrnışlarının arkasında yatan kompleks, kendisnin bu vatanın aslî sahiplerinden biri olduğu vehmidir. Tabii bu durum psikolojik açıdan bir sendrom sorunudur. Açılan bu davaların sonuçları ne olmuştur; bunu bilemiyoruz. Devlet’in bir sanatçıya yurt dışında vereceği bir konsere izin vermemesi, o sanatçının kişiliğinin zedelendiği ile ne kadar ilgilidir? Bir zincire ayağının takılıp düşmesi ve kolunu kırmasının günahını bir kamu kuruluşuna yükleme mantığı da oldukça şaşırtıcıdır.Bunlar tabi “tek parti”rejiminde yeterince şımartılmış “el bebek,gül bebek” liğin,demokraside geçer akçe olmayışı ile de oldukça ilgilidir.

Talat Halman ile giriştiği polemiğin sonrasında neler olmuştu, buna bakalım:

“…Faruk Güvenç ve Suna Kan’ da, sonuna kadar savaşımı sürdürme kararındaydılar. Basında da yoğun yazı ve tartışmalar devam ederken, Suna :’Kalk Paşa’ya gidelim’ diyordu. İsmet İnönü,yeni katarakt ameliyatı geçirmiş,Pembe Köşk’te dinleniyordu.Gerisini Suna Kan’dan dinliyoruz :

‘…İşte eski Mevlevî tekkeleri açılıyordu meselâ. Yani hiç kimse tarihi kıymetlerimize karşı değil ama, 70’li yıllarda Türkiye’yi tanıtmak için Topkapı Sarayı’nda koskoca Münir Nureddin’ e kavuk giydirip konser verdirmenin Türkiye’yi tanıtıcı bir şey olduğunu halâ sanmıyorum…

…Meselâ Fransızlar bu gün saraylarında eski kıyafetlerle bir konser yapsalar hiç kimsenin aklına gelmez Fransa geriye dönüyor diye. Ama bizim şu anda öyle bir şansımız yok bence. CSO’ nda Dede Efendi Konseri yaptırtmaya bu nedenle karşı çıktım… Neyse, konuyu İsmet Paşa’ya götürdüğümüzü, çevirdiğimiz yazıyı okurken ‘olacak şey değil, ayıp ayıp!’diye söylendiğini hatırlıyorum…” 11

Bu baskı sonuç verir ve Klâsik Türk Musıkîsi konseri CSO salonundan Devlet Tiyatrolarının Büyük sahnesine alınır. Olayın böyle sonuçlanmasında herhalde İnönü faktörününün payı büyüktür. Çok ilginçtir bu konserin gerçekleştirilmesinden sonraki hafta içinde Talât Halman’ın Bakanlığı da biter. Tabii bunda Suna Kan ile yaşadığı polemiğin rolü varmıdır yokmudur bunu da bilemiyoruz.

1971 senesinin üzerinden oldukça uzun yıllar geçer; ancak Batı müziği kadrolarının Geleneksel Türk Musıkisini hafife alıp, aşağılama nöbetleri hiç dinmez.Suna Kan’dan sonra birçok isim bu nakaratları bıkıp usanmadan tekrarlar.

Ta ki 11 Haziran 2012 akşamı aynı CSO Salonu' nda gerçekleştirilen Itri konseri ile hem mûsıkîmiz, hem de bu ülke insanına karşı yıllardır kronikleşen bu anlamsız nefret sonlandırılacaktır.

 

Yani “keser dönmüş, sap dönmüş, hesap da dönmüş “, kısacası “ Yanlış hesap CSO’ dan dönmüştür…”

 

D İ P N O T L A R :

1 Bülent AKSOY, ”Cumhuriyet Dönemi Musıkisinde Farklılaşma Olgusu”, Cumhuriyet’in Sesli Serüveni”, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul,1999, s.32

2 A.Turan ALKAN, ”Musiki Vadisinde Dönüp Bir An Geriye Bakınca”, Aksiyon Dergisi, 24 Nisan 2006, sayı:594

3 A.Turan ALKAN, ”a.g.e.”

4 A.Turan ALKAN, ”a.g.e.”

5 Prof.Dr.Sadi IRMAK(tercümesi)”Mevlâna Yıllığı 1968”(http://musıki yolu.blog spot.com)

6 Attila İLHAN,”Aydınlar Savaşı”,T.İş Bankası Kültür Yayınları,İstanbul,2004,(1.Baskı),s.196

7 Ahmet Rasim KÜÇÜKUSTA,”Bir Klâsik Türk Müziği Hazinesi”,haberx,4 Şubat 2008

8 “Sanat-Güzellik ve Medeniyetimiz”,www.kalemgüzeli.net

9 Ali PEKTAŞ, “Müziğinizi Ön Yargılara Kurban Etmeyin”,Zaman Gazetesi,8 Mart 2008

10 Şefik KAHRAMANKAPTAN, ”İsmet İnönü ve Harika Çocuklar”, Ümit Yayıncılık, Ankara,1998, s.208

11 Şefik KAHRAMANKAPTAN, ”a.g.e”, s.204

 

http://ferahnak.wordpress.com/2012/06/14/bir-tabu-daha-yikildi-cso-da-41-sene-once-henuz-yapilmadan-daha-dusunce-safhasinda-bir-bakan-in-basini-yiyen-turk-musikisi-konseri-yapildi-kiyamet-de-kopmadi/