gardenya 11 Report post Posted March 18, 2006 Söz'ün de sultanları Tarih : 23:39:38 | 19.03.2006 -------------------------------------------------------------------------------- “Osmanlı sultanları 15 bin kelime ile konuşuyorlardı” İstanbul Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İskender Pala, Osmanlı sultanlarının sözü kelam mertebesinde kullandığını ve kılıçtan önce sözle savaştıklarını belirterek, "Sözü güzel söylemek bizim kültürümüzde gelenektir. Osmanlı sultanları, sözlerin sultanlarını söylemişler ve yazmışlardı" dedi. İlkadım Belediyesi tarafından düzenlenen İlkadım Konferansları'nın 8'incisi Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirildi. Çok sayıda dinleyicinin katıldığı "Sözün Sultanları Sultanların Sözü" konulu konferansın konuşmacısı Prof. Dr. İskender Pala, Osmanlı devlet geleneğinde söze verilen öneme dikkat çekti. Konuşmasına, "Herkes kendi alanında en iyi olmalı. Tercih edilen kişi olmak gerekir" diye başlayan Prof. Dr. Pala, Çanakkale ruhunu yaşatan Osmanlı'nın nasıl bir süzgeçten geçirildiğini anlattı. Prof. Dr. Pala, sözlerin büyüklerinin büyüklerin sözü olduğuna dikkat çekerek, büyüklerin dinlendiğini çünkü sözlerinin süzgeçten geçmiş sözler olduğunu vurguladı. Söz söyleyeceklerin güzel söz söylemesi ya da susması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Pala, "İnsanda bir ağız, iki kulak vardır ki; bir söylerse iki dinlesin diye. Güzel söz söyleyemeyecek olana susmak düşer. Ama biz susmuyoruz. Vıdı vıdı vıdı vıdı. Bizim yaptığımız söz bile değil. Biz iki lafın belini kırmak için konuşuyoruz. Laf çer çöptür. Çer çöple meşgul oluyoruz. Biz o kadar boş konuşuyoruz ki söze mecal kalmıyor. Birisi için 'laf söyledi' demek hakarettir" dedi. Yöneticilerin laf etme hakkına sahip olmadığını, malayani yapamayacağını, alelade konuşamayacağını dile getiren Pala, Osmanlı'da küfrün bile herhangi biri için israf edilmediğini, küfür kabul edilen sözlerin yaş, saygınlık, sosyal konum dikkat edilerek ve bedeni sakatlıklar öne çıkarılmadan sarf edildiğini anlattı. Sözün üst dereceleri ödüllendirilirken alt derecelerini kullananlara hesap sorulmayacağının zannedilmemesi gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Pala, "Sözü güzel söyleyenler, güzel yazanlar anılıyor da, laf, küfür biçiminde kullananların arkalarından küfredilmeyeceği mi sanılıyor?" diye sordu. "Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi" diyen Kanuni Sultan Süleyman'ın, Fatih Sultan Mehmed'in, Yavuz Sultan Selim'in torunlarının da sözü iyi kullanması ya da susması gerektiği nasihatinde bulunan Prof. Dr. Pala, Kanuni hükümdar olmasa bile adının gök kubbe altında yaşayacağını, çünkü sözlerinin güzel olduğunu vurguladı. Gençlere sade hayat ve kanaatkar olmaları tavsiyesinde bulunurken, "Zenginliğe karşı değiliz, zengin de olun ama mütevazı olun, fakir gibi yaşayın" diyen Prof. Dr. Pala, Sultan Selim'i anlatırken, "Selimiye'yi yaptıracak kadar salim bir insandı. 21. yüzyıl edebiyatında onun yazdığı bir dörtlüğü harmanlayabilecek biri var mı acaba? Gençlerimiz öyle olmalı ki onun yazdığı, söylediği sözleri bugünün insanının kalıbıyla ama Sultan Selim'in yakaladığı ruhla söyleyebilmeli" şeklinde konuştu. Prof. Dr. İskender Pala, konuşmasının sonunda gençlere şu tavsiyede bulundu: "Konuşmanıza dikkat edin. Nasıl konuşacağınızı bilin. Kesinlikle bağırarak, çağırarak konuşmayın. Söyleyecek sözünüz güzelse bağırmasanız da insanlar kulak kesilir. Sözünüz güzel değilse her bağırdığınız insanları sizden uzaklaştırır. Sesinizi yükseltmeyin, sözünüzü yükseltin." Konferansın sonunda Prof. Dr. İskender Pala'ya, Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Adnan Bahadır tarafından bir tablo ve İlkadım Belediye Başkanı Erdoğan Tok tarafından da bir demet çiçek verildi. "Osmanlı, edebiyatı iyi kullanırdı, çünkü edebiyat edep demekti" Osmanlı'da, Osmanlıca-Farsça, Osmanlıca-İngilizce sözlüklerin bile öğrenilen bilginin hatırda kalması için şiir dilinde yazıldığını, çünkü şiirin unutulmadığını söyleyen Pala, "Osmanlı'da 'devletlü' olan sözün nasıl kullanılacağını bilecekti. Devletler arası ilişkilerde elçi olarak sözü en güzel söyleyen seçilirdi. Osmanlı kılıçtan önce sözle savaşırdı. Edebiyatı iyi kullanırlardı. Çünkü edebiyat sözden önce edep demekti. Osmanlı sultanlarının 27'si şairdi. Sözü en üst seviyede kullanır ve söylerlerdi. Bütün şehzadelerin her biri 8 yaşından itibaren söz öğrenir, 15 bin kelimeyle konuşurlardı. 500 kelimeyle konuşan adamla 15 bin kelimeyle konuşan adam bir olur mu? 15 bin kelime kullanan 500 kelime kullanan adamdan 30 kat daha fazla adamdır. Atalarımız, zalim insanlar değildi. Sözü şiirle söyleyecek kadar narindi. Hak etmedikçe kılıca sarılmaları mümkün değildi" diye konuştu. (Vakit) 1 Quote Share this post Link to post Share on other sites
Kalemdar 293 Report post Posted January 24, 2010 "ÜSTADIMIZ"ında kelime haznesinin bu denli zengin olduğu kaanatindeyim. Gıpta edilmesi gereken bir durum.NACİZANE Quote Share this post Link to post Share on other sites
HİÇ 542 Report post Posted September 26, 2011 15000 kelime ile konuşmak ne demek? hele günümüzün kısır Türkçesiyle kıyaslandığında, günlük hayatta 200-300 kelimeyle idare ettiğimiz düşünüldüğünde... Osmanlı padişahlarının nasıl eğitildiğinin ve sahip oldukları eğitimin çok güzel bir sonucu diye düşünüyorum... 600 sene 3 kıtayı elinde tutan ecdadımız nur içinde yatsın... Allahu Teala o ecdada layık torunlar olabilme şuurunu bizlere nasip eylesin... Quote Share this post Link to post Share on other sites
müznib 84 Report post Posted September 26, 2011 Merhum Akif'in şu veciz ifadesi geldi aklıma. "Bir zamanlar bizde millet hem ne milletmişiz, gelmişiz dünyaya medeniyet nedir öğretmişiz." Allah onlardan razı olsun. Quote Share this post Link to post Share on other sites
