Maneviyat Büyüğü Maruf-U Kerhi

[mumin 414]

Maneviyat büyüğü Maruf-u Kerhi'den ibretli örnekler...

Vefatından sonra da tasarrufu devam eden Bağdat'ın büyük velisi Maruf-u Kerhi, aslında İranlı Hıristiyan bir ailenin çocuğuydu. Hıristiyanların öğretmeye çalıştıkları üçlü Allah inancı aklına yatmayınca ailesini ve çevresini terk ederek Bağdat'a kaçan Maruf, imam Ali Rıza'nın medresesine sığınır. Ehli Beyt'in 8. imamı sahip çıktığı bu gence der ki:

 

 

-Büyük dedem Hazreti Resulüllah, İranlı Selman-ı Farisi'yi Ehli Beyt'inden sayarak sahip çıkmıştı, şimdi ben de İranlı Maruf'u Ehli Beyt'imden sayarak sahip çıkıyor, hane halkımdan biri gibi yetiştirmek istiyorum! Öğrenim devren bitinceye kadar yanımda kalabilirsin..

Böylece Hıristiyan ailesinden kaçan Maruf, din adına aradığı gerçeklerin İslam'da olduğunu Ehli Beyt imamından aldığı eğitimde anlar, kısa zamanda örnek bir Müslüman genci haline gelir.

Bu sıralarda Kufe mescidinde dinlediği büyük mutasavvıf İbnü's-Semmak'ın şu cümlesi de Maruf'u çok etkiler:

"Hangi kul, Allah'a bütün varlığıyla yönelirse Allah da ona tüm ikram ve ihsanlarıyla karşılık verir, mahrum bırakmaz!.."

Bu hatırlatma da genç Mâruf'un bütün varlığıyla Yaratan'ına yönelmesine sebep olur.

Bu sıralarda Maruf'taki hızlı gelişmeyi gören mezhep sahibi Ahmed bin Hanbel'in değerlendirmesi de şöyle olur:

- Bir Müslüman'ı kurtaran, önce kuvvetli imanı, sonra ihlaslı amelidir. Maruf'ta ise bu iman ve ihlaslı amel imrenilecek dereceye ulaşmıştır!..

Medine'de yaşayan büyük veli Süfyan bin Uyeyne; ziyaretine gelen Bağdatlı Müslümanlara "Büyük veliniz nasıldır?" diye sorar. Onlar da "Kimdir bizim büyük velimiz?" deyince, "Hıristiyan ailesinden kaçıp gelen Mâruf'u kast ediyorum." diyerek şöyle tembihte bulunur:

"Mâruf'u önemseyin. Siz Maruf'u önemsediğiniz takdirde Allah da sizi önemser, irşadından istifade etmeyi nasip eder."

Bağdat'taki eğitim merkezlerinde kısa zamanda kendini yetiştiren Maruf, artık kendisi de öğrenci yetiştirmeye başlar, hayatını hizmete vakfeder. Seriyyüs'Sakati gibi maneviyat büyüklerini yetiştirdiğine bakılırsa nasıl bir hizmet içinde olduğu tahmin edilebilir. Şu sözler ona aittir:

-Hayatımızı İslamî hizmete öylesine vakfetmeliyiz ki bu sırada dünyamızı kaybetsek üzülmemeli, kazansak sevinmemeliyiz. Çünkü bu hayatın hedefi, dünyayı değil, ahireti kazanmaktır! Ahiretini kazanan ise hiçbir şeyini kaybetmemiş sayılır..

İslam'ı sadece sözle değil, halle de anlatmak gerektiğini ifade eden Maruf şöyle der:

-Bir kul hayra layık hale gelirse, Allah ona halle örnek olma kapısını açar, dilinden önce hali konuşur.

Hayatı boyunca maruz kaldığı zorlukları derin tevekkülüyle yenen Mâruf bu konuda da şöyle der:

-Hayatınızda Allah'a öylesine tevekkül edin ki, bütün sıkıntılarınızda dayanak ve desteğiniz yalnız Allah olsun, başka kimseden destek aramaya gerek duymaz hale gelin..

Bağdat'ta kendisini yetiştirip hidâyete erdikten sonra, dönüp Hıristiyan anne-babasını ziyarete giderek onların da hidâyetine sebep olan Maruf, anne-baba hakkını şöyle ifade eder

-Elinde hürmetle tuttuğun Kur'an-ı Kerim'e bakman nasıl ibadetse, anne-babana bakman da öyle ibadettir. İbadetin birini öne alıp ötekini geriye atman mümkün olmaz..

Bir adam Maruf'un İslamî hassasiyetlerini görünce merak ederek der ki:

- Senin böylesine hassas yaşayışın ahirette hesap verme korkundan mıdır? 'Hayır!' der. 'Kabir azabı korkundan mıdır?' Yine 'Hayır!' der. 'Öyleyse cehennem azabı korkundandır.' deyince Mâruf şu karşılığı verir:

-"Bu saydıkların nedir ki? Benim bütün hassasiyetim, bu saydıklarının tümünü de tasarrufunda tutan Rabb'imin rızasını kazanmak niyetimdendir. Zira O razı olduktan sonra bu saydıklarının hepsinden de korur ve kurtarır kulunu. Yeter ki kul, önce Rabb'inin rızasını kazanmış olsun."

Bütün varlığıyla İslam'a hizmete yöneldiğinden dolayı dünya malı adına hiçbir şeye sahip olmayan Maruf, yetiştirdiği meşhur talebesi Seriyyüs'Sakati'ye vasiyetini şöyle yapar:

-Vefatımın vaki olduğu anda hemen gömleğimi çıkarıp bir yoksula verin, dünyaya nasıl geldi isem ahirete de öyle gitmek istiyorum, hesabını vermek zorunda kalacağım bir dünya malı kalmasın zimmetimde diye düşünüyorum.

Yarın: Maruf'tan olayları yorumlama örnekleri!..

 

Ahmed Şahin

 

Zaman

[mumin 414]

Maruf-u Kerhi'den olaylara bakış örnekleri...

Bağdat'ın büyük velisi Maruf-u Kerhi, yol kenarında elindeki ekmeği yerken karşısına dikilip bakmaya başlayan aç köpeği görünce tek başına yemekten utanır, bir kendi ısırır, bir de gözünü dikmiş bekleyen köpeğe uzatır, ekmeği birlikte yemeye başlarlar. Bu sırada uzaktan yaklaşan bir adam:

 

 

-Utanmıyor musun elindeki ekmeği köpekle birlikte yemeye? der. Maruf:

-Utanmaz olur muyum der, utandığımdan dolayı tek başıma yiyemedim de onunla birlikte yemeye başladım. Maruf şöyle sorar:

-Sen olsan utanmaz mıydın aç kalan bir köpek karşısında iştiha ile karnını doyururken onun açlığına ilgisiz kalmaktan?

Verecek cevap bulamayan adam uzaklaşırken söylendiği duyulur: Meczubun teki, ne olacak.

Bir gün Dicle Nehri kenarındaki bir bahçede sohbet ederken kayık içinde bir kısım gençlerin saz çalıp içki içerek eğlendiklerini görürler. Bunlara kızanlar:

- Senin duan makbuldür, bir dua et de bu sarhoşların kayıkları devrilip suya gömülsünler, derler.

Maruf, hemen ellerini açıp duaya başlar. Ama nasıl dua?

-Rabb'im der, bunları bu dünyada şen şakrak kıldığın gibi ahirette de şen şakrak kılacak ameller nasip eyle! İtiraz ederler:

-Biz senden, nehre dökülüp cezalarını bulmalarını istedik. Sen ise bunların ahirette de şen şakrak olmalarına dua ettin! Şöyle cevap verir:

- Bunların ahirette de şen şakrak olmaları günahları terk etmeleriyle mümkün olur. Ben günahlarından kurtulmalarına dua etmiş oldum. Siz benim duamı kabul etmediniz ama Rabb'im kabul etti, der.

Az sonra sahile çıkan gençler Maruf'un huzuruna gelirler. Utanıp özür dileyerek bir daha böyle bir yanlışlığa sapmayacaklarına söz verirler. Hemen orada cemaate iştirak ederek namaza başlarlar. Bağdat'ın büyük velisi kendisini dinleyenleri şöyle ikaz ederdi:

- İyiliklerin azına çoğuna bakmayın hepsini de yerine getirmeye gayret edin. Çünkü der, Allah'ın rızası hangisindedir bilinmez. Sizin küçük gördüğünüz bir iyilik ve ibadette Allah'ın rızası gizlenmiş olabilir..

Bundan dolayıdır ki bir gün Bağdat caddelerinden birinde giderken yolun kenarında bir su dağıtıcısı sebilcinin:

- Benim suyumdan içene Allah da Kevser suyundan içirsin! diye dua ettiğini duyunca hemen yaklaşır, tuttuğu orucunu bozarak adamın suyundan içer. Kendisini ikaz ederler:

- Siz oruçlu idiniz, ikindiden sonra orucunuzu bozmanıza gerek yoktu, unuttunuz mu yoksa?

- Hayır der, ne unuttum, ne ikindiden sonra oluşundan gaflet ettim.

- Öyle ise neden suyu içtiniz? Şöyle izah eder düşündüğünü.

-Rabb'imizin rızası nerededir belli olmaz. Muhtemeldir ki bu masum adamın duası, benim tuttuğum nafile oruçtan daha makbuldür. Bu mütevazı adamın duasını almak için ikram ettiği suyundan içmeyi tercih edip orucumu bozdum. Bu orucu tekrar tutarım; ama bu halis duayı bir daha alamam!.

Gerçekten de sonuç ümit ettiği gibi olur. Çünkü vefatından sonra kendisini rüyada gören bir yakını sorar:

-Senin birçok iyilik ve ibadetlerin vardır. Rabb'imiz en çok hangisinden ikram ve ihsanlarda bulundu? Cevabı şöyle olur:

- Hepsi bir yana, nafile orucumu bozarak suyundan içtiğim mütevazı sebilcinin duası bir yana!.

Evet hiçbir iyilik ve ibadeti basit görmeyin, mühimsemezliğe yönelmeyin. Zira Rabb'imizin rızası hangisindedir bilinmez. Sizin küçük gördüğünüzü Rabb'imiz büyük görür ve affınıza vesile kılabilir. İşte sucunun duası...

Hicri 200 tarihinde vefat eden Maruf'un mezarı Bağdat'ta, halen ziyaret edilen türbelerin en başında gelmektedir.

Ahmed Şahin

 

Zaman