Aşırılık

[Muvazene 190]

Necip Fazıl'da aşırılık diye de adlandırılabilecek fakat aslında bir şeyi sonuna, en uç noktalarına kadar götürmek, o şeyi o uç noktalarda denemek, kurcalamak iştiyakı vardır. Bu özelliği hayatının amacını oluşturacak hedeflerin belirlenmesinde görülebileceği gibi, gündelik hayatın ayrıntılarında da gözlenebilmektedir. Kararını verip de bir teşebbüse geçtiğinde bütün gemilerini yakan adamdır o. Gerilemez. Her fırsatta biraz daha, biraz daha ileriye doğru gider. Şevket Rado'nun aktardığı bir anısı, onun bu yanını iyi belirlemektedir. 1936 yılında Ağaç dergisinin Ankara'da çıktığı sıralarda bir ara aynı evde birlikte oturmuşlardır. Rado anlatıyor : «Ankara'da bir kış gecesi evimizde salamandıramızın etrafında oturmuş ateşi seyrediyorduk. Bir ara salamandıra söner gibi oldu ve bana :

Şevket şunu biraz karıştır, dedi. Etrafıma bakındım ve :

Maşa yok ki, dedim.

İşte şurada uzun bir klişe var, onunla karıştır, dedi tekrar.

Klişe, Ertuğrul Muhsin'in boy klişesiydi.

Salamandıranın kapağını açtım. Klişeyi sokup ateşi karıştırır karıştırmaz klişe alev aldı. Yeşil, mavi, kırmızı, sarı renkler öyle harikulade yanmaya başladı ki, yerinden fırlayıp odanın elektriğini söndürdü :

Bu şehrayin devam etsin, yakalım bütün klişeleri, dedi.

Öyle de yaptık. Fakat o geceden sonra Ağaç mecmuası klişe bakımından çok sıkıntılı günler yaşadı.» (Tercüman, 30 Mayıs 1983, s. 2)

 

Bu anekdot, Necip Fazıl'ın kişiliği hakkında çok şey anlatıyor. Sıradan insan için, bir anlık bir keyf uğruna derginin bütün klişelerini yakmak kuşkusuz bir düşüncesizlik diye görülecektir. Fakat Necip Fazıl'da bu bir ruh cömertliğinin ifadesidir. Onun için önemli olan, o ân'ı sonuna kadar, bütün imkânlarını kullanarak değerlendirebilmektir. Bu ruh cömertliği, içinde bir tevekkülü de gizlemektedir : Ben, bana bahşedilen bu ânı değerlendirmekle yükümlüyüm, bu ândan sonra gelecek ânlar bana ait değildir ve benim değildir, düşüncesi barınmaktadır bu davranışta.

 

 

(Rasim Özdenören - Mavera Dergisi Üstad Özel Sayısı, 1983)

[kurşunkalem 56]

Hayatım boyunca bulunduğum anı yaşadım.Bazen hatalarım oldu bazen kusursuz bir resim gibi hayatım.

Geriye dönüp bakmak bana hiç cazip gelmemiş ve bu huyum beni her daim ileriye daha net götürmüştür.

Üstadın yaklaşımından bir ruh portresine sahip olmak beni şu an harkulade mest etti :D

[Muvazene 190]

TRT2'de Pazartesi geceleri Rasim Özdenören'in latif sohbeti ile ekranlara gelen Maveraya Yolculuk isimli programdan öğrendiğimize göre, Ağaç Dergisi'nin kapanmasının asıl sebebi yukarıdaki hatırada geçen hadise üzerine yeni klişe yaptırma ihtiyacının zuhur etmesi lakin yeni klişe yaptıracak paranın olmamasıdır ve bunun üzerine dergi kapanmıştır.

 

Rasim Özdenören'in Ağaç Dergisi'ne dair verdiği bir başka malumat da şuydu ki, cemiyetin kültür açısından ne hâle düşürüldüğünün tam bir göstergesidir.

"Efkar-ı umumiye uzun bir müddet Ağaç Dergisi'ni ormancılık ile ilgili bir dergi zannetmiştir isminden dolayı."

Dergisinin adını, sahnelerde tutunamayan Tohum piyesinin yeşerip büyümüş olması ümidiyle Ağaç koyan Üstad'ın işi bu vesileyle bir daha görünmektedir ki gerçekten de çok zordu. Yapılan devrimlerle ruh kökünden kopartılan, kültür, medeniyet, irfan kaynakları kesilen bir cemiyetin hâli bu hadise ile kendisini çok net bir şekilde yansıtıyor.

 

TRT 2'de yayınlanan bu programı izlemenizi ayrıca tavsiye ederiz.

 

Maveraya Yolculuk, Her Pazartesi TRT 2de:

http://www.trt.com.tr/TV/Detay.aspx?kimlikid=3508&tur=TV

[hafakan 195]

Ben, bana bahşedilen bu ânı değerlendirmekle yükümlüyüm, bu ândan sonra gelecek ânlar bana ait değildir ve benim değildir, düşüncesi barınmaktadır bu davranışta.

MÜTHİŞ ! bir bakış açıs. yaklaşım fevkalade. cımbızla, usta bir el tarafından estetiğini muhafaza ederek adeta meydan okurcasını yüzüme patlıyor!

 

'^ o tefekkürden sende nevar. o dehlizli deryada nerdesin_^

[serazat 15]

" Bu şehrayin devam etsin, yakalım bütün klişeleri"... Muhteşem.