Jump to content
Necip Fazıl Kısakürek [N-F-K.com Forum]
Sign in to follow this  
Hâcegân

2. Meclis Seçimleri Ve Milli Hakimiyet...

Recommended Posts

O zaman intihabat vilayetlerde ayrı ayrı yapılıyor ve kaza merkezlerine bile birer ikişer gün fasıla ile müntehib-i saniler rey veriyorlardı. Bugünki gibi bütün memleket bir anda ve bir günde meb'us seçimi yapılmıyordu.

 

İlk intihab için Kelkit Kazası'na emit verildi.

Süvari, seyyar jandarma taburu kaza merkezini iahata ederek (kuşatarak) tabur kumandanı bir müfreze ile ayrıça belediye dairesini çevirip kendisi de içeri girdi.

 

Aynı zamanda Jandarma kumandanı, Kaymakam Vekili tedbir alarak o da Belediye Dairesine dahil oldu. Müntehib-i saniler de tamam olduğundan Belediye Reisi Hacı ALeddin Bey merhum ayağa bakarak:

''Büyük misafirlerim, biz şimdi meb'us intihabına başlayacağımızdan, sizlerin belediye dairesinden lütfen çıkmanızı rica ederiz.

Arzu buyrulu ise, yanımızdaki ufak odada otururuz'' demesi üzerine, süvari binbaşısı ile Kaymakam Vekili olan Jandarma Kumandanı:

''Biz buraya intihabı yaptırmak için geldik, intihab bizim yanımızda yapılacak ve her müntehib-i saninin yazdığı veyahud yazdıracağı pusulaları göreceğiz. Hükemet'in istedikleri adamlardan başka hiç kimseye rey verilemez'' dediler.

 

Açık ve sarih tehdid karşısında Belediye Reisi Hacı Alaeddin Bey merhum:

''Efendiler biz elimizdeki intihab kanununda sizlerin bulunacağına dair hiçbir kayıd yoktur ve halk da kendi vekiline kendisi seçeceğine ve buna karışanların ağır cezalara çarptırılacağına dair maddeler de vardır.

Hükümet istediğini yapacaksa, daha bu ahaliyi aylardan beri köylerinde niçin tedirgin edip, bu mahsul zamanı yerlerinden oynattınız. Kaza idare Meclis kararı ile yapılır, biterdi. Biz de bu eziyetlere katlanmazdık. Ben sizi burada bırakamam. Elimdeki kanun da bunu emrediyor.''

Binbaşı ve Jandarma kumandanı:

''Biz emir aldık. Müntehib-i saniler Hükümet'in gösterdiği zevata reylerini verecek. Vermedikleri tadirde biz verdirteceğiz. Başaka münakaşa istemez'' diyerek kesip atarlar. Bunun üzerine Hacı Alaeddin Bey:

''Madem ki böyle emir aldınız. Böyle arzu ediyorsunuz. Bizler de kaza namına meb'us intihabına iştirak etmiyoruz ve çıkıyoruz. Sizler de istediğiniz gibi oturabilirsiniz.'' deyip bütün müntehib-i sanilerle beraberbelediye dairesini terkederek, kasaba içerisine dağılırlar.

 

Kadirbeyoğlu Zeki Bey'in Hatıralarından...

 

O zaman gerçekleştirilen seçim sisteminden bahsedersek:

Bu yıllarda seçim iki dereceli yapılıyordu. Halk doğrudan mebus yani milletvekili seçimine iştirak edemiyordu. O yüzden halk kendi adına mebus seçecek müntehibi sanileri seçebiliyordu.

 

Her kazada bulunan belediye dairelerinde, halkın seçtikleri müntehib-i seniler toplanır ve bu Kazanın istediği mebuslar belirlenir. Daha sonra bütün kazaların toplamı ile vilayetin meclise göndereceği vekiller belirlenmiş olur.

 

Lütfen dikkat edin. Jandarma kumandanı aynı zamanda Kaymakam Vekili... Ve seçimlere karışıp kendi istedikleri adamları seçtirmeye çalışıyorlar, üstelik bir yerlerden emir aldıklarını da gizlemiyorlar. Hakimiyet Milletin ne de olsa...

 

Ha bu arada bu seçimler 1. Meclisten sonra ikinci meclis için yapılıyor. E birinci ile ikinci meclisin aynı olmadığını hep deriz ya...

Share this post


Link to post
Share on other sites

Torul kazasına gelince, iki kazanın müntehib-i sanilerine müsavi olan bu daire-i indihabiyede Gümüşhane Jandarma Kumandanı ve aynı zamanda Vali Vekili olan Osman Bey, aşağıdaki telgrafı Torul Jandarma Komudanı ve Kaymakam vekili olana çeker:

 

TORUL KAYMAKAM VEKALETİNE

İntihab hakkında Gazi Mustafa Kemal Paşa hazretlerinden alınan telgrafname kazanıza da ta'mimen (genelge olarak) bildirilmişti. Telgrafname münderecatı dikkat nazarınıza alarak, her neye mal olursa Hükümet namzedlerinin kazandırılması elzemdir.

Vali Vekili

Jandarma Kumandanı

OSMAN

 

Güzergahta bulunan bu kasaba en çok nüfus kesafetine malik olup, vürud eden müntehib-i saniler belediye dairesinde içtima ederler. Toplantıya Jandarma Kumandanı müsellah kuvvetlerle girerek yukarıda yazılan telgrafı aynen reis ve müntehib-i sanilere tebliğ ettikten sonra muhalif bir rey verenin canlı olarak buradan çıkamayacağını da söyler.

 

Gördünmü Hakimiyet-i Milliyeyi?

 

O zamanlar Gümüşhane'de üç kaza vardır ve Torul kazası da en büyükleriydi.

Bu arada Ünvanlar nasıl?

Jandarma kumandanı ve aynı zamanda Vali Vekili... Düşünsenize bulunduğunuz ile valilik, jandarma komudanı yapıyor.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
Sign in to follow this  

×
×
  • Create New...